قزوین، شهری است که روزگاری پایتخت خوشنویسی ایران بوده و اکنون به عنوان میراث دار غنی از تاریخ و فرهنگ شناخته می‌شود. آیا می‌دانید که شهر قزوین نه تنها به خاطر جاذبه‌های تاریخی بلکه به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود در دوران صفویه به عنوان پایتخت انتخاب شده بود؟ در این نوشتار با جنبه‌های مختلف این شهر زیبا و باستانی از جمله معماری، اقتصاد، سنت‌های دیرینه و جاهای دیدنی قزوین بیشتر آشنا می‌شوید.
جغرافیای شهر قزوین
طبیعت خاص این استان موجب شکل گیری جاذبه های گردشگری قزوین شده است. استان قزوین از بخش شمالی خود با استان گیلان، از سمت شرق با استان البرز، از سمت غرب با استان های زنجان و همدان و از بخش جنوبی با استان مرکزی همسایه است. این استان در دامنه های جنوبی کوه های البرز واقع شده است.
با توجه به موقعیت قرارگیری شهر قزوین، این شهر نقش گذرگاهی برای ارتباط بین مرکز و غرب ایران بوده است. اهمیت این شهر تا آن جا بوده است که قزوین در زمان صفویه، به علت داشتن موقعیت جغرافیایی استراتژیک، به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد.
میانگین ارتفاع این استان از سطح دریا ۱۳۰۴ متر می باشد. با توجه به اینکه کوهستان البرز مرکزی و کوه های رامند خرقان این استان را محاصره کرده اند، آب و هوای قزوین سرد و کوهستانی است و میانگین دمای آن در طول سال 10 درجه سانتیگراد می باشد.
تیر و مرداد گرم ترین ماه های سال و دی و بهمن سردترین ماه ها از نظر هواشناسی در این شهر می باشند. کمترین مقدار سالانه دما دو درجه سانتی گراد و بیشترین متوسط سالانه دما هجده درجه سانتیگراد می باشد.
رطوبت نسبی هوا در این شهر به طور میانگین در طول ماههای زمستانی به بالاترین میزان می رسد و در فصل تابستان آب و هوایی گرم و خشک با حداقل رطوبت نسبی دارد.
باد سرد از سمت شمال غربی و شمال به سوی شهر قزوین می وزد و باد غالب این شهر محسوب می شود. میزان سالانه میانگین رطوبت نسبی در این شهر ۵۱ درصد است.
راه های ارتباطی متعددی برای دسترسی به شهر قزوین وجود دارند. جالب است بدانید این شهر فرودگاه نیز دارد، اما دسترسی هوایی به این شهر امکان پذیر نیست زیرا فرودگاه فوق کاربری مسافربری ندارد.
برای دسترسی به قزوین می توانید از قطار مسافربری، اتوبوس و مینی بوس یا خودروی شخصی استفاده نمایید.
اگر از سمت تهران حرکت می کنید می توانید با قطار به ایستگاه راه آهن قزوین که در جنوب این شهر واقع شده است بروید و سپس با تاکسی خود را به مرکز شهر برسانید. ایستگاه اتوبوسرانی یا پایانه مسافربری قزوین در جنوب شهر واقع شده است، و تعداد زیادی تاکسی هم در آن وجود دارد که شما را به مرکز شهر می برد.
با خودروی شخصی از سمت تهران، می توانید وارد مسیر آزاد راه تهران – کرج – قزوین شوید و با دو الی سه ساعت رانندگی (بسته به میزان ترافیک) به این شهر برسید.
جمعیت و اقتصاد این شهر
بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹5، جمعیت استان قزوین 1273761 نفر بوده است.
از گذشته تا کنون واحدهای صنفی و صنعتی زیادی در این شهر فعال بوده اند و بخش عمده ی اقتصاد این شهر را تشکیل داده اند. به طوری که این سابقه به عصر صفوی باز می‌گردد. سپس در دوره معاصر اولین شهر صنعتی کشور (البرز) در قزوین و در سال ۱۳۴۶ ساخته شد. به طوری که در حال حاضر این استان هشت شهرک صنعتی دارد و با پروژه های در دست اجرا شهرک های جدید دیگری نیز به این تعداد اضافه می شوند.
شیرینی‌های سنتی و باقلوا به همراه خشکبار و میوه های تازه قزوین نیز بخش مهمی از سوغات این شهر را تشکیل می‌دهند.
صنایع دستی قزوین نیز میان گردشگران بسیار محبوب است. اما چندین دهه است که صنایع بسیاری همچون بلور و شیشه، فولادسازی، گالوانیزه، سرامیک و لوازم خانگی در این شهر راه اندازی شده است. از این رو، این شهر یکی از قطب های صنعتی ایران محسوب می شود.
تاریخ شهر قزوین
صدها تپه باستانی با قدمت طولانی در قزوین وجود دارند که به طور مثال تپه سگزآباد نشان دهنده ۹۰۰۰ ساله یکجانشینی در این منطقه می باشد. به مرور این منطقه در زمان حکومت هریک از حاکمان مورد توجه قرار گرفته است. به طور مثال، در زمان حکومت مادها یکی از نقاط مهم کشور بوده و دژی موسوم به «ماگ بیتو» در بخش جنوب غربی این شهر و تحت امر شخصی به نام «هانا سیروکا» از امیران ماد بوده است.
مورخان معتقدند بنای شهر کنونی را شاپور ذوالاکتاف، پادشاه ساسانی، ساخته و پس از گذشت سال ها در هر دوره پایگاه های نظامی و اقتصادی بیشتری در این شهر ایجاد شده اند.
امروزه آثار باستانی و به‌ویژه تپه‌های باستانی اعث شده‌اند که گردشگران بسیاری برای بازدید از جاهای دیدنی قزوین راهی این منطقه شوند.
قزوین کجاست؟
شهر قزوین مرکز استانی به همین نام است که در حدود ۱۶۰کیلومتری غرب تهران قرار دارد. موقعیت مکانی قزوین را در زیر مشاهده می‌کنید:
سخن پایانی
در پایان، بازدید از شهر قزوین با قدمت و تاریخ غنی، نه تنها فرصتی برای تجربه فرهنگ و هنر ایرانی است، بلکه امکانی برای کشف طبیعت بی‌نظیر و میراث صنعتی این منطقه را فراهم می‌آورد. قزوین با تلفیقی از جذابیت‌های تاریخی و مدرن، مقصدی است که می‌تواند هر بازدیدکننده‌ای را مجذوب خود کند. این شهر داستانی غنی از گذشته و حال دارد که انتظار می‌رود در آینده نیز ادامه یابد.
