معرفی شهر چابهار؛ تاریخ، جغرافیا، اقتصاد و جمعیت

چابهار، تنها بندر اقیانوسی ایران، با موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد خود، نقش حیاتی در دسترسی ایران به آب‌های آزاد و ارتباط با آسیای میانه ایفا می‌کند. این شهر که تاریخچه‌ای غنی دارد، به‌عنوان یک قطب اقتصادی مهم، در توسعه تجارت و ترانزیت کالا نقش کلیدی دارد. جمعیت متنوع آن با فرهنگ‌های آمیخته از بلوچی، فارسی و سایر اقوام، جلوه‌ای منحصربه‌فرد به این منطقه بخشیده است.

اما چابهار تنها یک شهر بندری نیست؛ گنجینه‌ای از جاذبه‌های گردشگری بکر و فرصت‌های اقتصادی ناشناخته است. از سواحل دیدنی مانند لیپار (ساحل صورتی) تا آثار تاریخی مانند قلعه پرتغالی‌ها، این شهر ترکیبی جذاب از طبیعت و تاریخ را ارائه می‌دهد. با توجه به ظرفیت‌های بالای اقتصادی و گردشگری، چابهار می‌تواند به یکی از مقاصد اصلی سرمایه‌گذاری و سفر در ایران تبدیل شود.

جغرافیای چابهار

این شهر یکی از شهرهای جنوب خاوری استان سیستان و بلوچستان ایران است. همچنین تنها بندر اقیانوسی این کشور است که در کرانه دریای مکران و اقیانوس هند قرار دارد. لنگرگاه آن قابلیت پهلوگیری کشتی‌های اقیانوس‌پیما را دارد و از مناطق آزاد بازرگانی ایران است.

بندر چابهار نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آب‌های آزاد است. این شهرستان از جانب شمال به شهرستان‌های ایرانشهر و نیکشهر استان سیستان و بلوچستان و از جنوب به دریای عمان و از شرق به پاکستان و از غرب به استان‌های کرمان و هرمزگان ختم می شود.

ارتفاع شهر چابهار از سطح دریا ۷ متر است و میانگین دمای سالانه 24 درجه سانتی گراد و میانگین بارش سالانه 10 میلیمتر است. آب هوای چابهار گرمسیری معتدل با رطوبت نسبی است.

شیوه های سفر به این شهر متنوع است:

• زمینی با خودروی شخصی

این شهرستان حدوداً دارای ۳۰۰ کیلومتر مرز آبی در دریای عمان می‌باشد. فاصله زمینی چابهار تا تهران از طریق جاده ایرانشهر- کرمان ۱۹۶۱ کیلومتر است. فاصله بندر چابهار تا شهر زاهدان ۷۳۸ کیلومتر می‌باشد.

• زمینی با اتوبوس

اتوبوس های مسافربری به صورت روزانه از شهرهای زاهدان، تهران، شیراز، یزد، بندرعباس، ایرانشهر و غیره به شهر چابهار حرکت می کنند.

• قطار

مسیر تهران به چابهار دارای قطار یکسره نیست. بنابراین باید به بندرعباس سفر کرده و سپس از آن شهر با اتوبوس به چابهار بروید. پیش از سوار شدن به قطار، اطمینان حاصل کنید که برای سفر از بندرعباس به چابهار، اتوبوس مورد نظر خود را رزرو کرده‌اید.

• هوایی

فاصله هوائی شهرستان چابهار تا تهران ۱۴۵۶ کیلومتر است. این سفر حدودا دو ساعت طول می کشد. از فرودگاه بین المللی چابهار به شهرهای دبی، مسقط، مشهد، تهران، شیراز، بندرعباس و زاهدان پرواز دایر است.

جمعیت و اقتصاد شهر چابهار

جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال 2016 میلادی در ایران، برابر با 106739 نفر بوده ‌است. عمده اشتغال مردم این منطقه در حوزه دریا است. به علت آن که منطقه آزاد اقتصادی محسوب می شود و بندرگاه فعالی دارد. بنا بر نظر سازمان ملل، چابهار یکی از مهم‌ترین راه‌های کریدور شرق-غرب و جنوبی‌ترین راه این کریدور است.

وجود منطقه آزاد صنعتی با بخش های مختلفی همچون سوله ها، انبارها و تولیدات کارگاهی بخش دیگری از اقتصاد چابهار را تشکیل می دهد. شهرکهای صنایع پتروشیمی، فولاد و پروژه های بزرگ ملی مانند شهرک انرژی های پاک، صنایع خودرو، غذایی، شیلات و غیره در این شهر فعال هستند.

تاریخ چابهار

تاریخ شهر چابهار به دوره قاجار (سال 1854 میلادی)، باز می گردد. این شهر تا سال 1872 در تصرف اعراب مسقط قرار گرفت و آن‌ها تلاش داشتند این بندر مهم را متصرف گردند. انگلیس‌ها که برای حکمیت مرزی بین ایران و منطقه کلات تحت نفوذ انگلیس منصوب شده بودند نیز از ادعای اعراب مسقط بر چابهار پشتیبانی می‌کردند. برای جلوگیری از چنین تهدیداتی، دولت ایران دست به کار شد و در سال 1251 میلادی بندر چابهار را تصرف کرد تا قدرت خود را بسط دهد.

در سال 1925 میلادی، دولت قاجار حاکمیت خود را بر چابهار تثبیت کرد. در بهمن ماه 1929 میلادی قدرت دولت مرکزی در این شهر به ‌طور کامل تثبیت شد. در سال 1973 میلادی طرح جامع راه اندازی بندر چابهار آغاز شد. تکمیل پروژه های این بندر از آن زمان تاکنون ادامه دارد. در 1989 فاز اول این پروژه راه اندازی شد.

از فوریه 2019، علیرغم تحریم های امریکا علیه ایران، مسیر تجاری افغانستان-هند از بندر چابهار راه اندازی شده است.

چابهار کجاست؟

چابهار تنها بندر اقیانوسی ایران است که در جنوب کشور و در مجاورت دریای عمان قرار دارد. چابهار یکی از شهرهای شرقی استان سیستان و بلوچستان است و از همسایگان آن می‌توان به پاکستان، بندر جاسک و بمپور اشاره کرد. موقعیت مکانی چابهار را در زیر مشاهده می‌کنید:

سخن پایانی

در پایان، شهر چابهار نه تنها به دلیل جایگاه جغرافیایی و اهمیت اقتصادی خود بلکه به عنوان یک مرکز فرهنگی و تاریخی، اهمیت زیادی دارد. این شهر با فراهم آوردن دسترسی به آب‌های آزاد و توسعه زیرساخت‌های صنعتی و گردشگری، نقش کلیدی در پیشبرد اقتصاد ایران و منطقه دارد. توجه به چابهار، فرصتی برای شناخت بیشتر و بهره‌برداری از پتانسیل‌های آن است. بازدید از جاهای دیدنی چابهار را از دست ندهید.