نگاهی به خانه انصاری ارومیه و معماری آن

آشنایی با تاریخچه خانه انصاری ارومیه
آشنایی با تاریخچه خانه انصاری ارومیه
آشنایی با تاریخچه خانه انصاری ارومیه
آشنایی با تاریخچه خانه انصاری ارومیه

خانه انصاری ارومیه یکی از بناهای تاریخی استان آذربایجان غربی است که در میدان «گول اوستی» یا امام حسین شهرستان ارومیه قرار دارد. این خانه‌ی تاریخی به‌‏خوبی تاریخ و فرهنگ ایران را در معرض نمایش قرار داده است. خانه انصاری که از جاهای دیدنی ارومیه می‌باشد، در ۱۳۷۵ خورشیدی در آثار تاریخی ملی ایران ثبت شد.

تاریخ خانه انصاری ارومیه

این بنا در اواخر دوره‌ی قاجاریه، بین سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۴ خورشیدی ساخته شد و در ابتدا، متعلق به شخصی به‌نام بابک جعفری بود. پس از مرگ بابک، خانه‌ی او به دخترش، بدرالملوک، به ارث رسید. ازآنجاکه، شوهر بدرالملوک، سیف‌الله خان انصاری بود، این بنا بعدها به نام خانه‌ی انصاری شهرت یافت.

خانه انصاری در ۱۳۸۳ خورشیدی بازسازی شد. هم‌‏اکنون اداره‌‏ی آموزش‌‏وپرورش ناحیه‌ی دو ارومیه خانه‌ی تاریخی انصاری را اداره می‌کند. آموزش‌‏وپرورش از این خانه به‏‌عنوان کانون فرهنگی‌‏تربیتی بهره می‌برد و جوانان و نوجوانان می‌توانند در آن به فعالیت‌های فرهنگی بپردازند. گاهی اوقات این اداره قسمتی از خانه را به دانشجویان رشته‌ی معماری و نقشه‌کشی اختصاص می‌دهد تا با مطالعه‌ی سبک معماری آن تحقیقات خود را تکمیل کنند.

در طی سال‌های اخیر، به‌‏دلیل کوتاهی در نگهداری بنا، بخش‌هایی از آن تخریب شده است، از قبیل بخش مربوط به سرایداری. افزون بر آن، قسمت‌های دیگر خانه تاریخی انصاری نیز طی آتش‌‏سوزی صدمات زیادی به خود دیده است.

در ۱۳۹۹ خورشیدی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع‌‏دستی آذربایجان غربی تصمیم گرفت با همکاری اداره‌‏ی آموزش‌‏وپرورش و تأمین اعتبار از این اداره، خانه تاریخی انصاری را مرمت کند. شرح عملیات مرمت از این قرار بود:

  • اصلاح سیستم لوله‌کشی گاز، دوده‌زدایی زیرزمین، جداره‌سازی نمای مشرف به حیاط پشتی، سفیدکاری زیرزمین، اجرای ناودانی برای کل مجموعه، تهیه و نصب پنجره‌ی چوبی دست‌ساز مطابق نمونه‌های باقی‌مانده از پنجره‌های آسیب‌دیده و محوطه‌سازی حیاط پشتی با مصالح تهیه شده از کوه.

ویژگی‌ها و سبک معماری خانه انصاری ارومیه

سبک معماری خانه انصاری
سبک معماری خانه انصاری

ساختمان شمالی و دوطبقه‌ی خانه‏‌ی انصاری پلانی چهارگوش در مرکز حیاط و باغی بزرگ دارد. این ساختمان دو ورودی در قسمت‌های شمال شرقی و شمال غربی دارد که هرکدام از آن‏ها راه‌پله‌های سنگی و طاق‌های هلالی آجری‏‌شکل و زیبایی دارند. ورودی‌ها به قسمت‌های مختلف ساختمان راه دارند، از قبیل طبقه‏‌ی همکف، طبقه‌‏ی اول، اتاق‌های دو ضلع شرقی و غربی، حیاط، باغ و بنای موجود در ضلع غربی.

بالای هرکدام از این ورودی‌ها کتیبه‌ای مشاهده می‌شود که روی آن تاریخچه‌ی بنا به دو زبان فارسی و انگلیسی نوشته شده است.

پس از هر ورودی‌، باغچه‌هایی زیبا با درخت‌ها و گل‌کاری‌ها و چمن‌کاری‌های دلنواز در حیاط خانه‌‌ی انصاری وجود دارند. در انتهای حیاط نمای زیبای این خانه مشاهده می‌شود؛ نمای خانه به‏‌خوبی نشان‌دهنده‏‌ی سبک معماری دوره‌ی قاجاریه است‌. در جبهه‌ی جنوبی و اندرونی خانه‌ی انصاری ارومیه باغ انگوری مشاهده می‌شود که پیرامون آن حصاری از دیوارهای خشتی با پایه‌های آجری ساخته شده است.

برای ساخت این بنا از مصالح مختلفی بهره برده‌اند. برای مثال، طبقه‌ی همکف بنا تا ارتفاع دو متری با استفاده از سنگ‌های تراش‌خورده و طبقه‌ی اول آن به‌‏وسیله‌ی آجر ساخته شده است. در طبقه‌ی اول این ساختمان، یک پذیرایی بزرگ، دو اتاق کوچک و یک راهرو در دو طرف به‏‌صورت قرینه مشاهده می‌شوند.

از مصالح دیگری که در ساخت خانه انصاری ارومیه استفاده شده خشت، چینه، چوب، اندود گچ و تخته‌پوش است. پشت‏بام این بنا نیز به‌‏وسیله‌ی کاه و گِل عایق‌بندی شده است.

در بنای موجود در ضلع غربی خانه انصاری ارومیه، از مصالحی همچون سنگ و آجر و چینه استفاده شده است. این بنا به همه‏‌ی قسمت‌های خانه‌ انصاری دسترسی دارد و قسمت‌های مختلف مانند حیاط و اتاق‌های تودرتو و زیرزمین را در خود جای داده است.

تزیینات خانه انصاری ارومیه

این خانه‌ی تاریخی به‌‏طور کلی شامل دو دسته «تزیینات جبهه‏‌ی خارجی» و «تزیینات حیاط» است:

  1. تزیینات جبهه‌ی خارجی عبارت‏‌اند از: ازاره‌ی سنگ‌نما و آجرکاری ساده‌ی فیروزه‌ای در حاشیه‌ی پنجره‌ها، کتیبه‌های موجود در نمای کاشی‌کاری ساختمان، پنجره‌های بزرگ با شیشه‌های رنگی و قاب‏بندی‌ها.
  2. تزیینات حیاط عبارت‌اند از: باغچه‌های مشجر، حوض بزرگ، شیشه‌های رنگی در و پنجره‌ها و کاشی‌های فیروزه‌ای دورتادور پنجره‌های بزرگ.

آدرس خانه و مسیر دسترسی به آن

ورودی خانه انصاری ارومیه
ورودی خانه انصاری ارومیه

این بنا در میدان امام حسین ارومیه، ابتدای خیابان شهید مدنی و داخل کوچه‌ای به نام انصاری قرار گرفته است. با توجه به اینکه خیابان شهید مدنی جزو خیابان‌های اصلی شهرستان ارومیه محسوب می‌شود، دسترسی به خانه انصاری به‏‌راحتی امکان‌پذیر است.

گردشگران می‌توانند برای بازدید از این بنا از تاکسی و اتوبوس استفاده کنند. آن‏ها همچنین می‌توانند با خودروی شخصی به خانه انصاری ارومیه مکان بروند؛ چراکه در مجاورت این بنا پارکینگی برای راحتی بازدیدکنندگان تعبیه شده است.

خانه انصاری ارومیه؛ یادگاری از عصر قاجار

حیاط زیبای خانه انصاری
حیاط زیبای خانه انصاری

خانه انصاری ارومیه به‌‏واسطه‏‌ی تزیینات زیبا و پیروی از شیوه‌‏ی معماری قاجاریه شهرت بسیار دارد. به همین دلیل، علاقه‌مندان مطالعه‌‌ی معماری ایرانی با کمک تورهای داخلی از آن بازدید می‏کنند. «دستی بر ایران» ضمن معرفی این بنا و سایر جاذبه‌های گردشگری ارومیه، شما را به شناخت گردشگری میراث فرهنگی فرامی‌خواند.

خانه انصاری ارومیه کجاست؟

این خانه در میدان امام حسین(ع) یا میدان گول اوستی، امتداد خیابان مدنی دو، داخل کوچه‌ی انصاری شهرستان ارومیه قرار دارد. محل دقیق این آدرس را به‌کمک نقشه‌ی زیر می‌توان یافت:

پرسش‌های متداول درباره خانه انصاری ارومیه

برای پیدا کردن پاسخ سایر سوالهایتان می‌توانید با ما از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست در ارتباط باشید. ما در اسرع وقت به سوال‌های شما پاسخ خواهیم داد.

قدمت خانه انصاری ارومیه به چه دوره‌‏ای برمی‌‏گردد؟

زمان ساخت این خانه را اواخر دوره‌‏ی قاجاریه می‌دانند.

خانه انصاری ارومیه چرا به این نام شهرت دارد؟

مالک خانه‌ی انصاری، بابک جعفری بود. بعدها بدرالملوک، دختر ایشان و همسر سیف‌الله‌خان انصاری، این بنا را به ارث برد. از آن زمان، این خانه به خانه‌ی انصاری مشهور شد.

اکنون کاربری خانه انصاری ارومیه چیست؟

هم‌‏اکنون اداره‌‏ی آموزش‌‏وپرورش ناحیه‌ی دو ارومیه آن را اداره می‌کند و از آن به‏‌عنوان کانون فرهنگی‌‏تربیتی بهره می‌برد.

معماری خانه انصاری ارومیه به چه شکل است؟

این بنا دو طبقه دارد که به‌شکل چهارگوش و رو به شمال ساخته شده‌اند. وسط خانه، حیاط و باغی بزرگ قرار دارد. طبقه‏‌ی همکف تا ارتفاع حدود دو متری از سنگ‌های تراش‌خورده و طبقه‏‌ی اول از آجر ساخته شده است. تزیینات نمای بیرونی شامل ازاره سنگ‌نما و آجرکاری ساده‌‏ی فیروزه‌ای در حواشی پنجره‌ها و کاشی‌های کتیبه‌دار است. درون ساختمان نیز با دروپنجره‌ها و شیشه‌های رنگی به‌صورت ساده آذین یافته است.

اشتراک گذاری
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلی
ارز دیجیتال گراف چیست؟
بعدی
مشاوره رایگان مهاجرتی النورا چه مزایایی دارد؟
نوشته‌های مشابه
مسابقه ایران شناسی ماهانه دستی بر ایران