
انواع تورهای داخلی بر اساس معیارهای مختلفی ازجمله ماهیت و هدف سفر، مقصد گردشگری، وسیله رفتوآمد، فصل سفر و مدتزمان تور دستهبندی میشوند. گردشگران و علاقهمندان به آشنایی با جاذبههای طبیعی و تاریخی ایران، در این نوشتار با انواع تور مسافرتی داخلی آشنا میشوند و میتوانند با درنظرگرفتن شرایط خود و بر اساس بودجه، زمان، علاقهمندیها و سایر گزینههای مدنظرشان، انواع متفاوتی از تورهای داخلی و تورهای ایرانگردی را انتخاب و مسافرت خود را آغاز کنند.
معرفی انواع تورهای داخلی بر اساس ماهیت سفر
آیا بهدنبال ماجراجویی هیجانانگیز در دل طبیعت و کشف گنجینههای فرهنگی ایران هستید؟ انواع تورهای داخلی ایران، از کویرگردی چشمنواز تا آفرود هیجانانگیز و رفتینگ پرتحرک، منتظر شما هستند. با ما همراه باشید تا با معرفی تورهای داخلی ایران، شما را با راههای کاوش و سفرهای بهیادماندنی در زیباترین نقاط کشورمان آشنا سازیم.
آژانسهای گردشگری با ارائه طیف متنوعی از تورهای داخلی، به گردشگران امکان میدهند که تجربههای مختلفی را در داخل کشور به دست آورند؛ از ماجراجویی در مناطق دورافتاده و کشف زیباییهای طبیعی گرفته تا کشف فرهنگ، تاریخ و زندگی روزمره مردمان کشورمان. انواع تورهای ایرانگردی بر اساس ماهیت، عبارتاند از تور میراث فرهنگی، طبیعتگردی، کویرگردی، شهرگردی، روستاگردی، سافاری، آفرود و رفتینگ که در ادامه به شرح هرکدام پرداختهایم.
تور میراث فرهنگی

برگزاری تورهای میراث فرهنگی با هدف مطالعهی فرهنگ مردمان مناطق مختلف و جمعآوری اطلاعات و کسب تجربههای نو در این زمینه است. در این نوع از تورهای داخلی، گردشگران به شهرهای تاریخی ایران سفر میکنند و به بازدید از مکانهای فرهنگی نظیر موزه و نگارخانه، نمایشخانه و سالن تئاتر میروند. سفر به مناطق روستایی نیز بهقصد آشنایی با آدابورسوم، ارزشها و شیوهی زندگی مردمان روستا، بخشی از بهترین تورهای تاریخی ایران محسوب میشود.
انواع تورهای میراث فرهنگی
این دست تورهای گردشگری، انواع مختلفی دارند و به گردشگران این امکان را میدهند تا با فرهنگها، تاریخ و هنرهای سنتی مناطق مختلف جهان آشنا شوند. تورهای میراث فرهنگی ایران که شامل تورهای تاریخی و تورهای فرهنگی میشوند، بر جذابیتهای تاریخی و فرهنگی کشورمان تمرکز دارند و در قالبهای مختلفی ارائه میشوند:
تورهای شهری:این تورها به بازدید از شهرهایی با اهمیت تاریخی و فرهنگی میپردازند. گردشگران به بازدید از مکانهایی مانند موزهها، مکانهای مذهبی، کاخها، خانههای قدیمی و مناطق تاریخی در شهر مقصد میپردازند.
تورهای روستایی: این نوع تورها به گردشگران فرصت میدهد تا با زندگی و فرهنگ روستایی و سنتهای قدیمی آشنا شوند. این تجربه شامل بازدید از خانههای سنتی، مزارع و شرکت در فعالیتهای محلی است.
تورهای معماری: در این تورهای تاریخی، گردشگران به کاوش در معماری ایران و طراحیهای شاخص مناطق مختلف میپردازند. این تورها بازدید از اماکن و ساختمانهای تاریخی و مناطق شهری با طراحی خاص و کمنظیر را شامل میشوند.
تورهای کاوش در میراث اقلیتها: این تورها به آشنایی با فرهنگ و هنر اقلیتهای قومی و آیینی اختصاص دارند. بازدید از جوامع اقلیت و آشنایی با آداب و رسوم، زبان، پوشاک، هنر و موسیقی آنها ازجملهی فعالیتهای این تورهاست.
هرکدام از این تورها تجربهای غنی و عمیق دربارهی فرهنگهای مختلف را برای گردشگران فراهم میآورند و دیدگاه آنها را درخصوص تاریخ و فرهنگ مناطق گسترش میدهند. نمونه تورهای میراث فرهنگی ایران که بر میراث فرهنگی ناملموس ملی تمرکز دارند، عبارتاند از:

- بازدید از مراسم دفنوازی پالنگان؛
- بازدید از آیین قالیشویان مشهد اردهال کاشان؛
- بازدید از مراسم پیر شالیار در منطقه اورامانات کردستان؛
- بازدید از مراسم گلغلتان نوزاد در استان سمنان؛
- بازدید از مراسم طشت گذاری در استان اردبیل؛
- بازدید از مراسم جشن تیتی یا جشن شکوفه در روستای رینه استان مازندران؛
- بازدید از مراسم بیل گردانی نیمور در نزدیکی محلات.
ویژگیهای تور میراث فرهنگی
این تورها که به اکتشاف و تجربهی فرهنگهای مختلف جوامع میپردازند، ویژگیهای خاصی دارند که آنها را از دیگر انواع تورهای داخلی متمایز میکنند؛ ازجمله:
تمرکز بر میراث فرهنگی: این تورها به بازدید از مکانهایی میپردازند که از اهمیت تاریخی، معماری، هنری یا مذهبی برخوردارند. این مکانها ممکن است شامل بناهای تاریخی، اماکن مقدس، موزهها یا حتی محلهایی با اهمیت فرهنگی خاص باشند.
آموزش و ارائه اطلاعات مفصل: راهنمایان در این تورها دارای دانش تخصصی درباره فرهنگ و تاریخ منطقه هستند و اطلاعات جامعی در اختیار گردشگران قرار میدهند تا تجربهای آموزنده برای آنها فراهم آورند.

تعامل با فرهنگهای بومی: بسیاری از این تورها شامل بازدیدهایی از جوامع بومی و روستاهای محلی هستند که در آنها، گردشگران با زندگی روزمره، آداب و سنتها و صنایع دستی محلی آشنا میشوند.
حفاظت از میراث فرهنگی و ترویج پایداری آن: تورهای میراث فرهنگی اغلب بر حفاظت از فرهنگ و محیط زیست تأکید دارند. این تورها به حمایت از پروژههای حفاظتی زیستمحیطی یا ترویج اقدامات پایدار در این زمینه میپردازند؛ مانند خرید تولیدات محلی و حمایت از کسبوکارهای بومی.
تجربههای فرهنگی متنوع: گردشگران در این تورها در برنامههای گوناگونی شرکت میکنند، شامل جشنها و مراسم محلی، نمایشهای فرهنگی، اجرای موسیقی سنتی و کارگاههای آموزشی در زمینههایی مانند آشپزی سنتی یا صنایع دستی.
دسترسی به مکانهای کمتر شناختهشده: برخی تورهای میراث فرهنگی گردشگران را به مکانهای بکری میبرند که کمتر تحتتأثیر گردشگری انبوه قرار گرفتهاند و فرصتی برای کشف جنبههای فرهنگی و تاریخی خاص فراهم میآورند.
تور شهرگردی

با استفاده از تورهای شهرگردی میتوانید زیباییها، تاریخ، فرهنگ و سبک زندگی روزمره شهرهای مختلف را از نزدیک مشاهده کنید. این نوع از تورهای داخلی معمولاً شامل بازدید از نقاط دیدنی معروف، موزهها، گالریهای هنری، محلههای تاریخی، بازارها و سایر جاذبههای فرهنگی شهرهاست. شهرگردی اغلب با پیادهروی، دوچرخهسواری، استفاده از وسایل حملونقل عمومی یا تورهای خصوصی همراه راهنما برگزار میشود.
همچنین، گاهی اوقات هدف این تورها، سفر به مناطق آزاد مختلفی است که مراکز خرید شناختهشدهای دارند؛ برای مثال، بازدید از منطقهی آزاد قشم و مراکز خرید مختلف آن، نظیر بازار قدیم، بازار ستاره، سیتیسنتر، بازار فردوسی و پردیس که در آنها تمامی کالاها با قیمت مناسبی به فروش میرسند.
مزایای تور شهرگردی
آموزشی: تورهای شهرگردی اغلب با حضور راهنماهایی برگزار میشوند که اطلاعات عمیقی درباره تاریخ، معماری، فرهنگ و هنر منطقه دارند.

تجربههای فرهنگی: شرکتکنندگان در تورهای شهری میتوانند غذاهای محلی را امتحان کنند، با مردم محلی ارتباط بگیرند و در جشنوارهها و رویدادهای فرهنگی حاضر شوند.
کشف آثار باستانی پنهان: راهنمایان محلی قادرند شما را به مکانهایی ببرند که شاید در راهنماهای گردشگری عمومی ذکر نشده باشند.
انعطافپذیری: بسیاری از تورها امکان انتخاب مسیرها و فعالیتهای مختلف را به گردشگران میدهند تا بتوانند به تجربهای مطابق با علاقههای خود دست یابند.
نکاتی برای انتخاب تور شهرگردی
تحقیق درباره راهنما: انتخاب توری که راهنمایی باتجربه و دارای دانش وسیع داشته باشد، تجربه ارزشمندتری برای شما ایجاد میکند.
بررسی نظرات: خواندن نظرها و تجربیات دیگران به شما یاری میرساند توری را انتخاب کنید که ارزش بیشتری برای وقت و پول شما قائل باشد.
توجه به اندازه گروه: در تورهایی با گروههای کوچکتر، معمولاً فرصت بیشتری برای تعامل با راهنما و دیگر شرکتکنندگان فراهم است.
برنامهریزی بر اساس علاقهمندیها: اگر به موضوع خاصی مانند هنر، معماری، تاریخ یا غذا علاقهمند هستید، تورهایی را جستوجو کنید که روی این زمینهها تمرکز دارند.
تورهای روستاگردی

از دیگر انواع تورهای داخلی تورهای روستاگردی است که فرصتی مناسب برای آشنایی با آداب و رسوم محلی، معماری سنتی، صنایع دستی و مناظر طبیعی روستاهای ایران فراهم میکنند. روستاگردی در حقیقت، مردمیترین شکل صنعت گردشگری محسوب میشود. برخی از بهترین مقاصد تورهای روستاگردی داخلی عبارتاند از:
- روستای اُوان (قزوین)، برای تماشای دریاچه زیبای اوان؛
- روستای کندوان (آذربایجان شرقی)، تنها روستای صخرهای مسکونی جهان؛
- روستای میمند (کرمان)، روستایی دستکند با خانههای سنگی و تاریخچهای چندهزارساله؛
- روستای بلده (مازندران)، با طبیعت سرسبز و باغهای مرکبات و رودخانههای خروشان.
مزایای تورهای روستاگردی
آشنایی با فرهنگ اصیل ایرانی: زندگی روستایی سرشار از سنتهای دیرینه، موسیقی محلی، رقصهای فولکلور و غذاهای بومی لذیذ است.
تماشای طبیعت بکر: هر روستا چشماندازی زیبا از طبیعت ایران به نمایش میگذارد.
آشنایی با صنایع دستی و سوغات روستاها: بسیاری از روستاها به تولید صنایع دستی مانند گلیم، جاجیم، سفال، گیاهان دارویی و عسل طبیعی معروفاند.
اقامت در خانههای محلی: ماندن در خانههای روستایی با معماری سنتی و مهماننوازی گرم روستاییان تجربهای فراموشنشدنی خواهد بود.
نکاتی درباره سفر با تور روستاگردی
احترام به فرهنگ محلی: از اصول گردشگری مسئولانه، داشتن پوشش مناسب در سفر به مناطق مختلف و احترام آداب و رسوم مردم محلی است.
همراهی با راهنمای محلی: برای شناخت بهتر تاریخ و فرهنگ روستاهای ایران از راهنمایان محلی کمک بگیرید.
حمل کمترین زباله: حفظ محیط زیست روستاها جزو مسئولیتهای هر گردشگری است.
تور طبیعتگردی

از انواع تورهای داخلی که برای علاقهمندان به طبیعت سازماندهی شدهاند، تورهای طبیعتگردی هستند. این تورها امکان بازدید از مناظر طبیعی و بکر ایران را در تمام فصلهای سال برای گردشگران فراهم میکنند؛ چراکه مناظر طبیعی ایران در هرکدام از چهار فصل سال، جلوهی زیبا و خاص خود را دارند.
آژانسهای مسافرتی متخصص در زمینه طبیعتگردی برنامهها و پکیجهای مختلفی در پیج تور مسافرتی داخلی ارائه میکنند. برخی گروههای محلی اکوتوریسم نیز تورهای ایرانگردی متنوعی برگزار میکنند.
بهطورکلی، تورهای طبیعتگردی با فعالیتهای مختلف، بر کشف طبیعت و آموزش دربارهی اکوسیستمها، حفاظت از محیط زیست و فرهنگهای محلی تمرکز دارند. از انواع تورهای طبیعتگردی نمونههای زیر درخور توجهند:
گردشگری اقلیمی: در این نوع از طبیعتگردی، انتخاب مقاصد گردشگری بر اساس آبوهوا و اقلیم انجام میشود. بنابراین، در فصل تابستان سفر به مناطق ییلاقی و خنک و در فصل زمستان، سفر به مناطق قشلاقی و گرم مرسوم است.

گردشگری حیات وحش: در این نوع از گردشگری، بررسی و مطالعهی زندگی گیاهان بومی و جانوران محلی در زیستگاه طبیعی آنها در مرکز توجه قرار میگیرد.
گردشگری چشمه و آب گرم: در کشورمان چشمههای آب گرم پرشماری با خواص درمانی وجود دارند که بازدید از آنها در حیطهی نوع خاصی از طبیعتگردی با عنوان گردشگری چشمه و آب گرم قرار میگیرد.
گردشگری ساحلی: سفر با تور بهمنظور پرداختن به فعالیتهایی نظیر غواصی، قایقسواری، موجسواری و ورزشهای آبی در مناطق ساحلی و دریایی را گردشگری ساحلی مینامند.
گردشگری جنگلی: نوعی از گردشگری که در محیطهای جنگلی با چشماندازهای ویژه نظیر آبشار، غار، چشمه و دره انجام میشود، با نام گردشگری جنگلی شناخته میشود.
ویژگیهای تور طبیعتگردی
مقاصد گوناگون: از جنگلهای انبوه و کوهستانهای برفی گرفته تا درهها و سواحل زیبا، هر منطقه ویژگیهای طبیعی منحصربهفرد خود را دارد.
فعالیتهای متنوع: این تورها شامل فعالیتهای مختلفی نظیر پیادهروی در جنگل، کوهنوردی، قایقرانی در رودخانهها، ماجراجویی در غارها، پرندهنگری و فعالیتهای گوناگون دیگری در فضای باز هستند که به تناسب علاقه و توانایی فیزیکی شرکتکنندگان طراحی میشوند.
یادگیری و آموزش: بسیاری از تورها شامل بخشهای آموزشی درباره تاریخ طبیعی، اکولوژی و فرهنگ منطقه هستند.

حفاظت از محیط زیست: بسیاری از سازمانها و آژانسهایی که این تورها را برگزار میکنند، به حفظ محیط زیست و پایداری آن اهمیت میدهند و عملکردشان بر همین اساس است.
توصیههای لازم برای شرکتکنندگان تور طبیعتگردی
آمادگی فیزیکی: بسته به نوع فعالیت، ممکن است به سطحی از آمادگی فیزیکی و بدنی نیاز باشد. پیش از شرکت در تور، از تواناییهای خود مطمئن شوید.
تجهیزات مناسب: استفاده از تجهیزاتی مانند کفشهای کوهنوردی، لباسهای مقاوم در برابر آب و آفتاب و کولهپشتی سبک بسیار مهم است.
احترام به طبیعت: حفظ طبیعت و پیروی از رهنمودهای زیستمحیطی و منشور گردشگری مسئولانه برای حفاظت از مناطق طبیعی ضروری است.
اطلاعات محلی: آگاهی از وضعیت آبوهوا، خطرهای احتمالی طبیعی و نکات ایمنی خاص مقصد گردشگری اهمیت دارد.
تور کویرگردی

یکی از جذابترین تجربیات گردشگری در ایران، تور کویرگردی است. ایران بهدلیل داشتن کویرهای کمنظیر و زیباییهای خاص طبیعی، مقصد فوقالعادهای برای علاقهمندان به کویر و تجربههای ماجراجویانه است. در این نوع از تورهای طبیعتگردی، گردشگران فرصتی پیدا میکنند تا زیباییهای کویر ازجمله تماشای طلوع و غروب خورشید در کویر، رصد ستارگان در آسمان پاک کویری، پیادهروی روی شنهای روان، سافاری در کویر و زندگی در خانههای سنتی و اقامتگاههای بومی را تجربه کنند.
برای شرکت در تورهای کویرگردی، با مراجعه به آژانسهای مسافرتی، تور مناسب خودتان را انتخاب کنید و از خدماتی نظیر حملونقل، اقامت، پذیرایی و راهنمای تور برخوردار شوید. همچنین، ممکن است فعالیتهایی مانند یوگا در کویر یا کارگاههای عکاسی در این تورها برایتان فراهم باشد.
برخی از محبوبترین کویرها برای گردشگری کویر در ایران عبارتاند از:
کویر مرنجاب: در نزدیکی کاشان قرار دارد و با آسمانی زیبا برای رصد ستارگان، تپههای شنی و دریاچه نمک مشهور است.
کویر مصر: در نزدیکی خور و بیابانک واقع شده و معروف است به خانههای خشتی و معماری سنتی و فرصتهای جذاب برای عکاسی.
کویر لوت: یکی از گرمترین نقاط زمین است که مناظر طبیعی خیرهکننده و تنوع بیولوژیکی خارقالعادهای دارد.
کویر شهداد: در نزدیکی کرمان واقع شده و به کلوتها، سازههای طبیعی خاص که فقط در این منطقه یافت میشوند، معروف است.
تور سافاری
تنوع زیستمحیطی و جغرافیایی کمنظیر ایران فرصتهای منحصربهفردی برای برگزاری تورهای سافاری فراهم میکند. از جنگلهای انبوه شمال گرفته تا بیابانهای داغ و خشک جنوب، زیستبومهای مختلفی دارند که هرکدام از حیات وحش متنوع و خاصی برخوردارند.
ویژگیهای تور سافاری
مشاهده حیات وحش: یکی از اصلیترین جاذبههای تورهای سافاری، تماشای حیوانات در محیط طبیعی و زیستگاه اصلی آنهاست؛ ازجمله شیر، فیل، زرافه، بوفالو یا حیوانات بومی ایران.
فعالیتهای ماجراجویانه: تورهای سافاری معمولاً فعالیتهایی مانند پیادهروی در طبیعت، سواری بر جیپهای روباز، قایقرانی در رودخانهها و حتی تورهای هوایی برای دیدن مناظر از بالا را دربرمیگیرند.
اقامت در محیط طبیعت: در اغلب تورهای سافاری، گردشگران در چادرهایی مجهز و امن یا کلبههای واقع در دل طبیعت اقامت میکنند که تجربهای خاص و بهیادماندنی برایشان بههمراه دارد. این کلبهها در میان گردشگران و تورهای سافاری به لاج (Lodge) مشهورند.
آموزش و کسب اطلاعات زیستمحیطی: راهنمایان تورهای سافاری معمولاً دانش گستردهای درباره حیات وحش، گیاهان و اکوسیستمهای محلی دارند و در طول تور، اطلاعات مفیدی به گردشگران ارائه میدهند.
آشنایی با فرهنگهای بومی: بسیاری از تورهای سافاری فرصتهایی برای آشنایی با فرهنگها و جوامع بومی منطقه، ازجمله دیدار از روستاها و شرکت در مراسم محلی فراهم میکنند.
حفاظت از محیط زیست و پایداری آن: بسیاری از تورهای سافاری به حفاظت از حیات وحش و حمایت از پروژههای حفاظتی متعهد هستند و تلاش میکنند تا تأثیرات زیستمحیطی فعالیتهای خود را به حداقل برسانند.
تورهای ورزشی
ایران با تنوع جغرافیایی و اقلیمی، موقعیتهای متنوعی برای گردشگری ورزشی دارد. از کوهنوردی بر بلندای کوههای البرز و زاگرس و اسکی در پیستهای برفی دیزین و شمشک تا تماشای مسابقات پرشور فوتبال و والیبال در شهرهای بزرگ. تورهای ورزشی در ایران ترکیبی از فعالیتهای فیزیکی و گردشگری هستند؛ مانند دوچرخهسواری در جادههای روستایی یا پیادهروی در جنگل که هم سلامت جسمی را تقویت میکنند و هم امکان آشنایی با جاذبههای طبیعی و تاریخی ایران را فراهم میآورند.
گردشگری ورزشی (sport tourism) زیرمجموعه تورهای داخلی و دارای طرفداران بسیاری میان علاقهمندان به تفریحات ورزشی است. این نوع از گردشگری افزون بر تنوعبخشیدن به تجربه مسافران، نقش مهمی در رونق اقتصاد محلی و معرفی ظرفیتهای گردشگری ایران دارد.
مقاصد برتر گردشگری ورزشی ایران
کوهنوردی: دماوند، سبلان، سهند؛
اسکی: پیستهای دیزین، توچال، شمشک؛
ورزشهای آبی: سواحل خلیج فارس، دریای خزر، جزیره کیش، رود کارون؛
ورزشهای سنتی: زورخانههای ایران.
انواع تورهای ورزشی در ایران
تورهای ورزشی ماجراجویانه: کوهنوردی، کویرگردی، غارنوردی؛
تورهای ورزشهای زمستانی: اسکی، اسنوبرد؛
تورهای ورزشهای آبی: قایقرانی، موجسواری، غواصی؛
تورهای دوچرخهسواری و طبیعتگردی: در جادههای و دشتهای مرکزی ایران یا جنگلهای شمال؛
تورهای تماشای مسابقات ورزشی: فوتبال، والیبال، کشتی پهلوانی؛
کمپهای ورزشی: شامل اقامت گروهی در کمپ و فعالیتهای ورزشی در طبیعت شامل والیبال، بسکتبال، فوتبال، تنیس، ترامپولین، پیادهروی و کوهنوردی، نرمشهای صبحگاهی و…، تحت نظر مربیان حرفهای؛
تور یوگا: گاهی اقامت در کمپهای کویری با فعالیتهایی مانند یوگا و مدیتیشن گروهی در کویرهای ایران همراه میشود؛
تورهای نمایشگاه ورزشی: با هدف بازدید از نمایشگاههای کالاهای ورزشی.
معرفی دیگر انواع تورهای ورزشی را در ادامه بخوانید:
تور آفرود

از پرطرفدارترین تورهای ورزشی، تور آفرود است. این تورها شامل ماجراجوییهایی است که در آنها، از خودروهای مخصوصی برای رانندگی در مسیرهای خارج از جادههای آسفالته استفاده میشود. این نوع از تورهای تفریحی داخلی که معمولاً در مناطق کوهستانی، بیابانی، جنگلی و سایر محیطهای طبیعی برگزار میشود، به شرکتکنندگان این فرصت را میدهد که به مناطق دستنیافتنی و دورافتاده سفر کنند و زیباییهای پنهان طبیعت را کشف کنند. تور آفرود برای کسانی که بهدنبال هیجان و تجربههای جدید هستند، بسیار مناسب است.
ویژگیهای تور آفرود
خودروهای مخصوص: استفاده از خودروهایی مانند جیپ، SUV یا خودروهای دو دیفرانسیل و شاسیمستقل که برای عبور از موانع طبیعی طراحی شدهاند؛
مسیرهای چالشبرانگیز: شامل مسیرهای سنگلاخی، شنی، گِلی و عبور از رودخانهها که نیاز به مهارت رانندگی خاصی دارد؛
تجهیزات و امکانات: استفاده از تجهیزات ایمنی و لوازم جانبی مخصوص برای اطمینان از سلامت و امنیت شرکتکنندگان؛
فرصتهای کشف و ماجراجویی: سرزدن به مناطق دورافتاده و زیباییهای طبیعی که با وسایل نقلیه معمولی قابل دسترسی نیستند.
نکات مهم برای شرکت در تور آفرود
آمادگی فیزیکی و روحی: بهدلیل چالشبرانگیزبودن مسیرها و شرایط سفر، شرکتکنندگان باید از نظر فیزیکی و روحی آماده باشند.
آشنایی با مهارتهای اولیه آفرود: داشتن دانش و مهارتهای ابتدایی در رانندگی آفرود توصیه میشود.
تجهیزات ایمنی: استفاده از کلاه ایمنی، دستکش، لباس مناسب و سایر تجهیزات ایمنی برای محافظت در برابر آسیبهای احتمالی ضروری است.
رعایت نکات زیستمحیطی: حفظ محیط زیست، کاهش ردپاهای گردشگری و رعایت اصول اکوتوریسم برای جلوگیری از آسیبرسیدن به طبیعت و حیات وحش از اهم وظایف گردشگران است.
تور رفتینگ
یکی از محبوبترین تورهای ورزشی با فعالیتهای ماجراجویانه در آبهای خروشان رودخانه، تور رفتینگ است. رفتینگ که به آن رودگردی یا قایقرانی در آبهای خروشان نیز گفته میشود، شامل پارو زدن و مدیریت یک قایق پنوماتیک در میان جریانها و موانع رودخانهای است. این فعالیت هیجانانگیز، شرکتکنندگان را با زیباییهای طبیعی رودخانهها و اطراف آنها از نزدیک مواجه میکند. رفتینگ در سطوح مختلف دشواری ارائه میشود که این امکان را برای همه افراد از مبتدی تا حرفهای فراهم میآورد تا از این ورزش لذت ببرند.
ویژگیهای تور رفتینگ
سطوح مختلف دشواری: از رودخانههای آرام برای مبتدیان گرفته تا جریانهای خروشان برای قایقرانان حرفهای؛
زیباییهای طبیعی: فرصت کشف مناطق دورافتاده و بکر از طریق رودخانهها؛
کار گروهی: تأکید ویژه بر همکاری تیمی و ایجاد هماهنگی بین شرکتکنندگان؛
تجهیزات مخصوص: استفاده از قایقهای رفتینگ، کلاه ایمنی، جلیقه نجات و پاروهای مخصوص.
نکات مهم برای شرکت در تور رفتینگ
آمادگی فیزیکی: برخورداری از آمادگی بدنی با توجه به نیاز به پاروزدن و حفظ تعادل در قایق؛
آموزش و ایمنی: شرکت در جلسات آموزشی قبل از شروع تور برای یادگیری تکنیکهای پاروزدن و نکات ایمنی؛
لباس مناسب: پوشیدن لباسهای راحت و مناسب برای آب، مانند لباسهای نئوپرن و کفشهایی که خوب به پا میچسبند؛
رعایت دستورالعملها: پیروی از دستورالعملهای راهنما برای اطمینان از تجربهای سرگرمکننده و ایمن.
معرفی انواع تورهای داخلی، بر اساس شیوهی جابهجایی
عوامل متعددی در تقسیمبندی انواع تورهای ایرانگردی دخیل هستند که انتخاب وسیلهی نقلیه و شیوهی جابهجایی مسافران یکی دیگر از آنهاست. بر همین اساس، انواع تورهای داخلی بهصورت زمینی یا هوایی برگزار میشوند. در این تورها، بلیط سفر و «واچر هتل» بهصورت همزمان ارائه میشوند تا سفری راحتتر برایتان رقم بزنند. منظور از واچر هتل تأییدیه پرداخت هزینهی رزرو اتاق است. افزون بر آن، امکان رزرو انواع تور داخلی بهصورت آنلاین در سایتهای گردشگری فراهم است.
ازاینمیان، تورهای زمینی نوعی از تورهای مقرونبهصرفه هستند که امکان سفر به شهرهای مختلف کشور را با وسایل نقلیهی زمینی فراهم میآورند. در ادامه، به معرفی انواع تورهای زمینی و هوایی داخلی میپردازیم:
تورهای اتوبوسی

یکی از تورهای ارزان و بیدردسر که عمدهی گردشگران آن را انتخاب میکنند، تور اتوبوسی است. امنیت سفر در این تور بهسادگی تأمین میشود؛ چراکه همهی امور مدیریتی سفر را مسئول تور بر عهده میگیرد و معمولاً راهنمای کاربلدی همراه مسافران است. گذشته از آن، اتوبوسهایی که آژانسهای گردشگری برای سفر انتخاب میکنند، از اتوبوسهای ویآیپی برندهایی نظیر ولوو و اسکانیا، با صندلیهای تختشو هستند. بدینترتیب، راحتی و آسایش مسافران نیز تأمین میشود.
یکی از جذابیتهای تور داخلی با اتوبوس، توقف در مسیرهای بینراهی و بازدید از جاذبههای گردشگری خاص در طی مسیر است. ضمن اینکه از داخل اتوبوس نیز میتوان مناظر اطراف جاده را مشاهده کرد.
ویژگیهای تورهای مسافرتی داخلی با اتوبوس
تورهای مسافرتی داخلی با اتوبوس گزینهای اقتصادی و محبوب برای کاوش در نقاط مختلف کشور هستند. این نوع از تورهای گروهی معمولاً شامل برنامه سفر دقیقی هستند که بازدید از چندین مقصد دیدنی را دربرمیگیرد و ویژگی متعددی دارند:
هزینهی کمتر: بهدلیل استفاده از اتوبوس بهعنوان وسیله نقلیه اصلی، هزینههای سفر معمولاً کمتر از تورهایی است که از وسایل نقلیه خصوصی یا هوایی استفاده میکنند.
فرصتهای اجتماعی: سفر با گروه بزرگتری از مسافران فرصتهای بیشتری برای ایجاد دوستیهای جدید و تبادل فرهنگی فراهم میآورد.
راحتی: اتوبوسهای استفادهشده در تورهای مسافرتی معمولاً مجهز به امکانات راحتی مانند صندلیهای نرم با امکان تنظیم موقعیت، سیستم تهویه مطبوع و گاهی اوقات وایفای هستند.
دسترسی به راهنمای محلی: در بیشتر تورها، فردی راهنمای تور است که درباره هر مکانی که بازدید میکنید، اطلاعات مفیدی ارائه میدهد.
برنامهریزیشده: تمام جزئیات سفر ازجمله مسیرها، توقفهای بینراهی، ورودیها و زمانبندیها، از قبل برنامهریزی شدهاند.
تور با قطار

تعدد تقاضای گردشگران برای مسافرت با قطار باعث شده است که تورهایی تحتعنوان تورهای ریلی با قطار نیز فعالیت کنند. البته، بهدلیل وجود خطوط ریلی محدود در کشور ما و نبود قطار در بسیاری از شهرها، چنین تورهایی کمتر برگزار میشوند. بااینحال، امکان سفر با قطار به بسیاری از مقاصد گردشگری و اماکن زیارتی فراهم است.
رزرو تور داخلی با قطار باعث میشود کمترین میزان آلودگی به محیط زیست وارد شود. به همین دلیل، مسافرت با این وسیلهی نقلیه را «سفر سبز» نامگذاری کردهاند. افزون بر آن، قطار نسبتبه سایر وسایل نقلیه به تعمیرات کمتری نیاز دارد و مسافران آن از امنیت بیشتری بهره میبرند.
مسافرت با قطار بااینکه بهآهستگی صورت میپذیرد، بسیار لذتبخش است و توجه افراد را بهجای مقصد بر مسیر متمرکز میکند. چنین مسافرتی با وجود ارائهی امکانات مختلف در داخل کوپهها، بسیار مقرونبهصرفه است.
تورهای هوایی

یکی از تورهایی که در پیمودن مسافتهای طولانی موردتوجه قرار میگیرد، تورهای هوایی است. وسیله نقلیه در این تور هواپیماست که جزو وسایل حملونقل لوکس دستهبندی میشود. سفر با هواپیما برای مقاصد نزدیک ممکن است صرفهی اقتصادی نداشته باشد. تورهای هوایی پس از رسیدن به مقصد، با گشتهای زمینی ادامه مییابند. یکی دیگر از انواع تورهای داخلی «تورهای هوایی خاص» هستند که شامل دو دستهی کلی زیر میشوند:
تورهای چارتر
به کرایهی دربست اجزای تور، نظیر بلیت وسایل نقلیه و تختهای هتلی مشخص، «تور چارتر» میگویند. آژانسهای مسافرتی یا تورگردانها با کرایهکردن بلیت و تختهای هتل، آنها را به قیمت ارزانتری در اختیار گردشگران قرار میدهند. چارترکردن مشابه خرید عمده است؛ چراکه در هزینهی سفر صرفهجویی میشود.
تورگردانها میتوانند همه یا تعدادی از صندلیهای هواپیما و قطار یا اتاقهای هتل را برای مدتزمان مشخصی چارتر کنند. بدینترتیب، مفهوم انواع چارترکردن، یعنی «فول چارتر» و «سیت چارتر» مشخص میشود. فولچارتر کرایهی همهی صندلیها یا اتاقها و سیتچارتر کرایهی تعدادی از آنهاست.
تورهای لحظه آخری
هنگام نزدیکشدن به زمان برگزاری تور و در صورت پرنشدن ظرفیت، آژانسهای گردشگری تورهای خود را با قیمت کمتری میفروشند. چنین تورهایی با عنوان تور داخلی لحظهآخری شناخته میشوند. بهطور معمول، آژانسهای مسافرتی در صورت تکمیل نشدن ظرفیت تور تا ۴۸ ساعت پیش از برگزاری آن، تور خود را با ۴۰ تا ۵۰درصد تخفیف میفروشند.
درخور توجه است که تورهای لحظهآخری از نظر امکانات و خدمات تفاوتی با انواع تورهای داخلی معمولی ندارند. این نوع از تورها فقط بهعلت نزدیکشدن به زمان سفر یا سایر دلیلها قیمت کمتری دارند.
گاهی ممکن است برخی از آژانسهای گردشگری، تورهایی با امکانات کمتر را با قیمت ارزانی بهجای تورهای لحظهآخری به فروش برسانند. در این هنگام، با پرسیدن زمان برگزاری تور میتوانید از تقلبیبودن آن اطمینان حاصل کنید. در واقع، اگر تا زمان برگزاری سفر مدت زیادی باقی مانده باشد، متوجه بیاعتباری ادعای آنها خواهید شد.
معرفی انواع تورهای داخلی بر اساس مدت زمان سفر
گردشگران در موقعیتهای زمانی مختلف، انواعی از تورهای داخلی را انتخاب میکنند که با تعداد روزهای تعطیل یا میزان هزینهای که برای سفر در نظر دارند، هماهنگ باشد. بر همین اساس، آژانسهای مسافرتی نیز تورهای متنوعی برگزار میکنند؛ شامل:
- تورهای یکروزه، مناسب آخر هفته و تعطیلات؛
- تورهای دو تا سه روزه؛
- تورهای مدتدار.
معرفی انواع تورهای داخلی بر اساس فصل سفر
ایران سرزمین چهارفصل با مناطق آبوهوایی متنوع همواره پذیرای گردشگران با سلیقههای گوناگون است. انواع تورهای داخلی بر اساس فصل سفر، تجربهای منحصربهفرد در نوع خود محسوب میشوند و جلوههای متفاوتی از طبیعت ایران را پیش روی گردشگران میگذارند.
تورهای نوروزی داخلی
در نوروز، همزمان با بیداری طبیعت و هوای لطیف بهاری، سفر به همهجای ایران دلپذیر است. حتی مناطق گرمسیر ایران در آغاز فصل بهار، هوایی مطبوع دارند و سفر به آنها بسیار دلپذیر است. طبیعت بهاری جنگلها و دشتها، جشنوارههای نوروزی و آیینهای محلی مناطق مختلف و کاهش ترافیک شهرهای پرجمعیت، از دلایل افزایش میل به سفر با استفاده از تورهای نوروزی است.

تعطیلات نوروزی نیز فرصتی کافی برای سفرهای چندروزه به مناطق مختلف کشور فراهم میکند؛ بهطوریکه سفرهای دستهجمعی خانوادگی در نوروز، تبدیل به سنتی دیرینه شده است. هتلها، مراکز اقامتی و آژانسهای مسافرتی در این بازه زمانی، با ارائه تخفیفها و پکیجهای ویژه نوروزی، انگیزه سفر را افزایش میدهند.
تورهای بهاری
در بهار، تورهای طبیعتگردی به مقاصد سرسبز مانند شمال ایران یا دشتهای لالههای واژگون در استان چهارمحال و بختیاری طرفداران پرشماری دارند. آژانسهای گردشگری بهترین شهرهای ایران در بهار برای مسافرت را در فهرست تورهای بهاره خود قرار میدهند. شهرهایی با آبوهوای معتدل انتخاب مناسبی برای این فصل از سال است.
تورهای تابستانی

تابستان در ایران با گرمای طاقتفرسا همراه است؛ ازاینرو فرصتی مناسب برای سفر به مناطق خنک و ییلاقی کشور محسوب میشود. تورهای شمال ایران، با مقاصد سرسبز مانند رامسر، کلاردشت و نمکآبرود، طرفداران بسیاری دارند؛ چرا که آبوهوای معتدل و جنگلهای انبوه، خنکای دلنشینی را در تابستان فراهم میکنند. همچنین، تورهای کوهستانی مانند سفر به دماوند، آلاداغ در خراسان شمالی یا منطقههای خوشآبوهوای کردستان، گزینهای عالی برای علاقهمندان به طبیعت و کوهنوردی هستند.
از سوی دیگر، تورهای آبی و ساحلی مانند سواحل دریای خزر، انتخابی دلپذیر برای فرار از گرمای تابستان محسوب میشوند. برای علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ، سفر به تبریز، اردبیل یا لرستان با جاذبههای تاریخی فراوان و هوای خنک، گزینههای مناسبی هستند. با انتخاب تور مناسب در تابستان، میتوانید سفری خنک، جذاب و بهیادماندنی تجربه کنید.
تورهای پاییزی

پاییز در ایران با رنگهای گرم و هوای مطبوع، یکی از بهترین فصلها برای سفر است. تورهای ایرانگردی در پاییز تنوع بسیاری دارند؛ از جنگلهای هزاررنگ شمال در استانهای گیلان و مازندران گرفته تا دشتهای طلایی کردستان و ارسباران. از سفرهای کویری به مقاصدی مانند یزد و کاشان تا گشتوگذار در شهرهایی مانند اصفهان، شیراز و تبریز، برای علاقهمندان به فرهنگ و تاریخ.
پاییزگردی با انواع تورهای ماجراجویانه مانند پیادهروی در دامنهی دنا یا کوهنوردی در زاگرس نیز طرفداران پرشماری دارد. از سوی دیگر، پاییز زمان مناسبی برای تماشای مهاجرت پرندگان در تالابهای میانکاله و فریدونکنار است.
تورهای زمستانی

زمستان در ایران با تفریحات زمستانی جذابی همراه است که طرفداران خاص خود را دارد. مناطق سردسیر مانند پیستهای دیزین و توچال تهران، پیست اسکی شازند اراک، پیست پولادکف شیراز یا کوهستانهای مرزی ارومیه، مقاصد اصلی تورهای اسکی و برفی هستند.
افزون بر این، جشنوارههای برفی مانند جشنواره برفی کوهرنگ، جشنواره برفی کاکان در کهکیلویه و بویراحمد، جشنواره ورزشهای زمستانی در خلخال یا جشنواره زمستانی اردبیل، از گزینههای آژانسهای گردشگری برای تورهای زمستانی داخلی است.
از طرفی، برای کسانی که بهدنبال فرار از سرمای زمستان هستند، شهرهای گرمسیری حاشیه خلیج فارس مانند بوشهر، بندرعباس، چابهار و جزایر کیش و قشم با آبوهوای مطبوع و جاذبههای ساحلی، گزینهای ایدئال محسوب میشوند. سفرهای زمستانی به مناطق کویری مانند یزد و کرمان نیز تجربهای متفاوت ارائه میدهد؛ چراکه هوای خنک روزهای زمستان، گشتوگذار در این شهرهای تاریخی را لذتبخش میکند.
چرا تورهای مسافرتی داخلی را انتخاب کنیم؟
تورهای مسافرتی داخلی گزینههای متنوعی برای کسانی فراهم میکنند که میخواهند از زیباییها و جاذبههای گردشگری داخل کشور لذت ببرند. این تورها ممکن است شامل بازدید از شهرهای تاریخی، مناطق طبیعی، فستیوالها و رویدادهای فرهنگی باشند. همچنین، تورهای مختلفی برای تفریحات و سرگرمیهای خاص مانند کوهنوردی، دوچرخهسواری، غواصی و گشتوگذار در جنگلها و پارکهای ملی برگزار میشوند.
اگر علاقهمند به شرکت در تورهای گروهی ایرانگردی هستید، خوب است بدانید که اغلب تورها خدمات متنوعی ارائه میدهند؛ شامل راهنمای تور، حملونقل، اقامت و وعدههای غذایی. فراهمبودن این امکانات به شما کمک میکند تا سفری راحت و بیدغدغه بگذرانید.
برای یافتن تور مناسب، میتوانید به صفحه تورهای داخلی «دستی بر ایران» مراجعه کنید و گزینههای موجود را بررسی کنید. همچنین ممکن است بخواهید نظرات دیگران را دربارهی تورها بخوانید تا از تجربه واقعی آنها آگاه شوید.
پرسشهای متداول درباره انواع تورهای داخلی
اگر پاسخ سؤال خود را در این فهرست نیافتید، آن را در قسمت دیدگاههای انتهای همین پست مطرح کنید. ما در اولین فرصت به پرسش شما پاسخ خواهیم داد.
تور اقتصادی چیست؟
💰تور اقتصادی بستهای مقرونبهصرفه است که توسط آژانسهای گردشگری ارائه میشود و شامل اقامتگاه مناسب، حملونقل و برنامه سفر پایهای برای تجربه سفری کمهزینه است.
تورهای لحظهآخری چگونه باعث کاهش هزینهی سفر میشوند؟
⏰این تورها معمولاً به دلیل پرنشدن ظرفیت، تا ۴۸ ساعت قبل از حرکت با تخفیف ویژه ارائه میشوند. به همین دلیل، گردشگران میتوانند با هزینه کمتر همان خدمات تور را دریافت کنند.
تور طبیعتگردی چه تفاوتی با تور شهری دارد؟
🏞️تور طبیعتگردی بیشتر بر بازدید از مناطق طبیعی، کوهنوردی، جنگلنوردی و تجربههای بومگردی تمرکز دارد؛ درحالیکه تور شهری شامل بازدید از جاذبههای تاریخی، موزهها و مراکز خرید درون شهر است.
آیا تور داخلی شامل بیمه مسافرتی میشود؟
🛡️بله، بسیاری از آژانسها بیمه مسافرتی داخلی ارائه میدهند که حوادث احتمالی در طول سفر مانند آسیبدیدگی یا مشکلات پزشکی را پوشش میدهد.
چه عواملی بر قیمت تور داخلی تأثیر میگذارند؟
📊نوع اقامتگاه (هتل، اقامتگاه بومگردی، ویلا)، مدت سفر، حملونقل (هوایی، ریلی یا زمینی)، فصلی که سفر انجام میشود و خدمات جانبی مثل راهنما یا وعدههای غذایی، همگی در قیمت نهایی مؤثرند.
چگونه بهترین تور داخلی را انتخاب کنیم؟
🔍برای انتخاب بهترین تور، باید مقصد، بودجه، مدت زمان سفر و نوع تجربهای که میخواهید داشته باشید را در نظر بگیرید. همچنین مقایسه پکیجهای آژانسهای مختلف و مطالعه نظرات مسافران قبلی کمک بزرگی است.