گردشگرانی که حرفه ای سفر می کنند، ملاحظات خاص خود را دارند. از جمله این موارد آن است که ردپاهای گردشگری ما در سفر به حداقل ممکن برسند. منظور از رد پا صرفا اثری نیست که از قدم های شما به جا می ماند. یک مسافر رد پاهای دیگری نیز در سفر به جا می گذارد که در اینجا به آنها می پردازیم.
کاهش ردپاهای گردشگری از نوع فیزیکی
در گردشگری مسئولانه، مسافری که راهی مقصد خود می شود، در مسیر سفر یا در مقصد خود تاثیراتی را بر محیط پیرامون خود خواهد گذاشت. اگر راهی سفر می شویم، باید بدانیم که مسئولیت داریم که ردپاهای ما در سفر به حداقل ممکن تقلیل یابند. به عنوان مثال:
- کمتر زباله تولید کنیم و زباله های خود را تا نزدیکترین شهر با خودمان حمل کنیم،
- استفاده از خودرو را به حداقل برسانیم، و در مواردی که ممکن است پیاده به مسیرمان ادامه دهیم،
- در بخشی از طبیعت که فاقد جاده است، از خودرو استفاده نکنیم،
- تا جایی که می توانیم از ظروف یکبار مصرف استفاده نکنیم،
- به طبیعت یا آثار تاریخی صدمه نزنیم،
- مراقب باشیم که به محیط زندگی افراد جامعه میزبان صدمه نزنیم،
- …
برای تک تک این موارد می توان توضیحات بیشتری ارائه کرد. هر یک از این موضوعات جای تامل بسیار دارند. قدری بیندیشیم و دانش خود را درباره این مطالب بیشتر کنیم تا گردشگری پایدارتری داشته باشیم. باید به گونه ای رفتار کنیم که افراد جامعه میزبان از دیدن گردشگر خوشحال شوند و آن را نشانه کسب درآمد و تعاملات انسانی و برقراری دوستی های لذت بخش و عمیق بدانند. همچنین منابع طبیعی و میراث فرهنگی تنها به ما تعلق ندارد و باید برای استفاده نسلهای بعدی به خوبی حفظ و نگهداری شود.
کاهش ردپاهای گردشگری از نوع احساسی و فکری
ما انسانها موجوداتی اجتماعی هستیم و نیازهای خود را در ارتباط با دیگران برطرف می کنیم. در این راستا، باید هر دو سوی تعاملات انسانی خشنود باشند و احساس رضایت داشته باشند. تاثیر احساسی ما می تواند افکار مردم را در مسیر یا مقصد گردشگری مان شکل ببخشد. نیازی به توضیح نیست که این تاثیرات (ردپاهای گردشگری) باید مثبت باشند.
ما در دورانی زندگی می کنیم که بسیاری از رسانه ها یا مکاتب نوظهور فکری، قصد دارند به ما اعتماد به نفس بیشتری بدهند. برای نیل به این هدف، گاهی راهکارهای چنین مکاتبی ما را انسان هایی خودخواه و بی توجه به دیگران بار می آورند. پس باید هوشیار و آگاه باشیم تا اصول و روابط صحیح انسانی را برای مقاصد خودمان زیر پا نگذاریم.
یک مسافر حرفه ای (گردشگر مسئول) باید تاثیرات انسانی مثبتی بر دیگران بگذارد. او باید بداند که اعمال یا سخنان او یا نتایج آنها مورد مشاهده دیگران قرار خواهد گرفت. این تاثیرگذاری ها، خواه مثبت خواه منفی، ردپاهای گردشگری ما خواهند بود و دیدگاه های افراد جامعه بومی را نسبت به مسافران بعدی شکل خواهند بخشید.
می توان با دیدگاه ها یا رفتارهای زیر تاثیرات مثبت و ماندگاری بر جامعه میزبان گذاشت:
- پاکیزه نگاه داشتن محیط زندگی یا محیط زیست مسیر یا مقاصد گردشگری،
- احترام گذاشتن به شخصیت، هوش، لهجه، ظاهر، رنگ، قومیت، … افرادی که با آنها در تماس قرار می گیریم،
- احترام گذاشتن به عقاید، رسوم، عادات و روش ها، مراسم، نهادها، … افراد و مخاطبان در مسیر یا مقاصد گردشگری،
- محبت و مساعدت کلامی و عملی به مردمانی که در مسیر یا شهرهای مقصدمان می بینیم،
- صرف زمان لازم برای آشنایی با مردم و فرهنگ شان به منظور کسب آگاهی بیشتر، نه مداخله و مخالفت با شرایط موجود، و
- …
در پایان، باید به خاطر داشته باشیم که لذت گردشگری مسئولانه صرفا در این نیست که ما خودمان را در نظر بگیریم، بلکه چنانچه منشور گردشگری مسئولانه اشاره دارد، ملاحظه دیگران نیز لذتهای خود را دارد. برای آنکه یک مسافر حرفه ای خاطره خوشی از سفرش داشته باشد، وجدان بیدار او ایجاب می کند که ردپای گردشگری خود را به حداقل ممکن برساند.
