مزیت حق مالکیت توکن ان‌اف‌تی یکی از جذاب‌ترین ویژگیهای آن است. بنابر گزارش "دستی بر ایران"، سایت "والکس"، در این مطلب ضمن معرفی توکن NFT به بررسی ویژگی حق مالکیت آن می‌پردازد.
nftها توکن‌های جذاب و هیجان‌انگیز دنیای کریپتو کارنسی هستند. موضوع حق مالکیت، جذابیت این توکن‌های غیرمثلی را چند برابر کردهاست. شما می‌توانید یک توکن ان‌اف‌تی خلق کنید، مالک آن باشید و همچنین از خرید و فروش آن به درآمدهای غیرقابل تصور برسید. توکن‌های غیرمثلی کاربرد گسترده‌ای در تأیید حق مالکیت در زمینه‌های گوناگون تجارت، بازی‌های کامپیوتری، موسیقی، فروش بلیط و … دارند. در این مقاله به موضوع حق مالکیت ان‌اف‌تی می‌پردازیم، اما پیش از آن بهتر است درک کاملی از ان‌اف‌تی‌ها داشته باشید. لطفاً تا پایان مطلب با والکس همراه شوید.
همه چیز دربارهٔ ان‌اف‌تی‌ها؛ از تولید تا کسب درآمد
nft نوعی توکن است که همانند سایر کوینها و ارزهای دیجیتال بر بستر بلاکچین اجرا می‌شود. کوین و توکن با یک وجه تمایز اساسی در مقابل یکدیگر قرار می‌گیرند. کوینها توسط کسی ساخته نمی‌شوند، بلکه طی یک روند حل مسائل پیچیده توسط ماینرها استخراج می‌شوند، اما یک توکن مانند تتر قابلیت ساخته شدن دارد. اکنون باید ببینیم توکن ان‌اف‌تی چیست.
• توکن NFT چیست؟
توکن nft همانند سایر رمزارزهای دنیای کریپتو بر بستر بلاکچین فعال است. در عین حال تفاوت‌هایی با آنها دارد، ازجمله می‌توان به تعویضناپذیری و منحصربه‌فرد بودن ان‌اف‌تی‌ها اشاره کرد. توکن‌های ان‌اف‌تی به‌عنوان سند مالکیت یک دارایی یا اثر دیجیتال در فضای بلاکچین شناخته می‌شوند. همچنین این توکن‌ها را برای نشان دادن و مالکیت یک دارایی فیزیکی همچون یک قطعه زمین یا یک تابلوی نقاشی نیز به‌کار می‌برند.
حق مالکیت ان‌اف‌تی موضوع مهمی است که در حوزهٔ ارزهای دیجیتال و صنعت بلاکچین سروصدای زیادی ایجاد کردهاست. از آنجاییکه شبکهٔ بلاکچین غیرمتمرکز است، اطلاعات ان‌اف‌تی در میان تمام نودهای شبکه توزیع می‌شود و تغییر این اطلاعات به هیچ‌وجه امکان‌پذیر نیست.
• ویژگیهای انافیتیها
توکن غیرقابل معاوضهٔ ان‌اف‌تی (Non-Fungible Token) بر پایهٔ شبکهٔ بلاکچین اتریوم ساخته شده‌است و توکن خاص این شبکه به‌شمار می‌رود. در حال حاضر ان‌اف‌تی‌ها بر بستر بلاکچین‌های دیگر نیز توسعه یافته‌اند. ویژگیهای اصلی ان‌اف‌تی را می‌توان به‌صورت زیر بیان کرد:
- غیرقابل تعویض
- کمیاب
- غیرقابل تقسیم
- منحصربه‌فرد
• مفهوم تعویضناپذیری و تعویض‌پذیری
برای درک بهتر ماهیت ان‌افی‌تی، باید مفاهیم تعویض‌پذیری و تعویضناپذیری را درک کنید. مفهوم تعویض‌پذیری (Fungible) به امکان مبادله یا تعویض یک ارز یا دارایی با ارز و دارایی‌های دیگری با ارزش یکسان گفته می‌شود. ارزهای دیجیتال معمول مانند بیت‌کوین، ریپ، اتریوم، بیت‌کوین کش و … ارزهای تعویض‌پذیر هستند. در مقابل مفهوم تعویضناپذیری یا غیرقابل معاوضه بودن (Non-Fungible) به عدم امکان مبادلهٔ یک ارز یا دارایی با ارز و دارایی دیگر حتی با ارزش یکسان اشاره دارد. این دو مفهوم را با دو مثال سادهٔ زیر بهتر درک کنید:
فرض کنید یک انگشتر یادگاری از شخصی دریافت می‌کنید و شخص دیگری این انگشتر را از شما قرض می‌گیرد. در این صورت باید عین آن انگشتر را به شما برگرداند، یعنی نمی‌تواند انگشتر دیگری حتی با همان ارزش را به شما تحویل دهد. این وضعیت به مفهوم تعویضناپذیری اشاره دارد، اما اگر شما یک اسکناس صددلاری به شخصی قرض بدهید، نیازی نیست همان اسکناس به شما تحویل داده شود. در این وضعیت حتی برگرداندن 100 عدد اسکناس یک دلاری نیز قابل قبول است. همان‌طور که ارزش یک واحد بیت‌کوین با یک واحد بیت‌کوین دیگر همواره برابر است. به‌عبارتی هر دارایی که با دارایی همتراز خود یا چند دارایی با ارزش یکسان مبادله شود، تعویض‌پذیر، مثلی یا Fungible گفته می‌شود.
• مزایای توکن‌های غیرمثلی ان‌اف‌تی
توکن‌های غیرقابل تعویض ان‌اف‌تی از سه مزیت قابلیت انتقال، اعتبار و حق مالکیت برخوردار هستند. به عبارتی این توکن‌ها در بازارهای مخصوص و با قیمت‌های مختلف (بسته به میزان منحصربه‌فرد بودن ان‌اف‌تی) مبادله می‌شوند. شبکهٔ بلاکچین هرگونه جعل و تقلب را غیرممکن کردهاست، بنابراین می‌توان به اصالت ان‌اف‌تی‌ها اطمینان داشت.
اطلاعات ان‌اف‌تی بر روی شبکهٔ بلاکچین ذخیره می‌شود. بر همین اساس امکان تغییر اطلاعات غیرممکن است و حق مالکیت افراد تا ابد محفوظ است. به‌عبارتی دیگر تولیدکنندگان ان‌اف‌تی می‌توانند حق مالکیت اثر خود را در این شبکه ثبت کنند و امتیاز فروش دوبارهٔ آن را برای خود نگه دارند.
• ثبت حق مالکیت توکن‌های ان‌اف‌تی
چنانچه پیش‌تر هم ذکر کردیم، موضوع حق مالکیت nft هیجان‌انگیزترین مبحث مربوط به این توکن‌های غیرمثلی است. درواقع فضای امن شبکهٔ بلاکچین حق مالکیت ان‌اف‌تی‌ها را تا ابد برای صاحب اولیهٔ توکن نگه می‌‌دارد. زمانی که اطلاعات یک توکن در بلاک‌های این شبکه ذخیره می‌شود، تغییر یا حذف اطلاعات به هیچ‌وجه امکان‌پذیر نیست، بنابراین اطلاعات اشخاص به‌عنوان صاحب و مالک اصلی یک اثر یا توکن برای همیشه محفوظ می‌ماند.
• مالکیت مادی و معنوی ان‌اف‌تی‌ها
احتمالا کنجکاو شوید که آیا با خرید ان‌اف‌تی مالک تمامی حقوق معنوی آن اثر می‌شوید یا خیر؟ پاسخ خیر است. درواقع یک توکن ان‌اف‌تی خرید و فروش می‌شود در حالی که مالک حقوق معنوی آن اثر همچنان صاحب اصلی آن است. برای مثال می‌توان به اولین توییت جک دُرسی (Jack Dorsey) که در ماه مارس 2021 به مبلغ دو و نیم میلیون دلار به فروش رسید اشاره کرد. به این شکل که شخص خریدار مالکیت معنوی این توییت را در اختیار ندارد و تمامی حقوق مالکیت توییت هنوز در اختیار جک دُرسی است.
• حق چاپ ان‌اف‌تی در اختیار چه کسانی است؟
مطلب دیگری در خصوص حق مالکیت توکن ان‌اف‌تی، موضوع حق چاپ یک اثر ان‌اف‌تی است. براساس قوانین حق مالکیت این توکن، حق چاپ یک اثر به مالکی که آن اثر را مینت کردهاست داده می‌شود. به عبارتی کلکیسونر یا کاربران خریدار، اجازهٔ چاپ آثار ان‌اف‌تی را ندارند بلکه فقط اجازهٔ خرید و فروش آن را دارند. ناگفته نماند که ممکن است در برخی قراردادها، به موضوع حق چاپ اشاره شود. در این وضعیت شرایط برای مالک جدید ان‌اف‌تی، طور دیگری خواهد بود.
کلام آخر
به‌عنوان کلام آخر و جمع‌بندی این مقاله، بهتر است بدانید که به‌طورکلی ان‌اف‌تی‌ها امکان مالکیت دائمی و امن یک اثر دیجیتالی یا یک دارایی فیزیکی را در دنیا فراهم کرده‌اند. مالکیتی که به علت ثبت در شبکهٔ بلاکچین قابل تغییر و حذف نیست. حق مالکیت ان‌اف‌تی‌ها تا همیشه برای صاحب اثر محفوظ می‌ماند. در پایان پیشنهاد می‌کنیم که مقاله “NFT چه تفاوت‌هایی با توکن‌های Fungible دارد؟” را برای اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.
