آرامگاه اوحدی مراغه ای متعلق به «ابوالحسن مراغه ای» ملقب به اوحدی مراغه ای، عارف و شاعر پارسی‌گوی دوره ایلخانی است. این آرامگاه که اکنون از جاهای دیدنی مراغه به حساب می‌آید، در خیابان دانشسرا یا شهید مصطفی خمینی، مجاور موزه‌ی ایلخانیان مراغه و روبروی بیمارستان سینا قرار دارد. بنای مزبور در سال ۱۳۸۶ خورشیدی در فهرست آثار ملی قرار گرفت.
تاریخ ساخت آرامگاه اوحدی مراغه ای
در گذشته، در مکان فعلی این آرامگاه، فقط یک سنگ قبر قدیمی وجود داشت که فاقد ویژگی‌های برجسته بود. این سنگ قبر به فردی به نام ابوالحسن مراغه ای تعلق داشت.
در سال ۱۳۵۲ خورشیدی، انجمن آثار ملی ایران تصمیم گرفت در اطراف سنگ قبر اوحدی، آرامگاهی ساخته شود. در ابتدا، سرپرستان انجمن، نماینده‌ای به شهر مراغه فرستادند تا این موضوع را پیگیری کند. سپس، با همکاری آنان، کمیته‌ای با عنوان «کمیته تجدید بنای آرامگاه اوحدی» شکل گرفت.
کمیته‌ی تجدید بنا، پس از انجام بررسی‌ها و پژوهش‌های لازم، پروژه‌ای را مبنی بر ساخت بنایی با استفاده از بتون آرمه پیرامون سنگ قبر آغاز نمود. عملیات ساخت این بنا دو سال طول کشید و در سال ۱۳۵۴ خورشیدی پایان یافت. با این وجود، کارهای ساختمانی و گسترش محوطه‌ی آرامگاه، چند سال دیگر به طول انجامید.
سپس، با وقوع انقلاب سال ۱۳۵۷ خورشیدی، ساماندهی محوطه‌ی آرامگاه متوقف گردید و در طی سال‌های بعد با آرام شدن اوضاع، ساماندهی دوباره از سر گرفته شد. علاوه بر آن، سنگ قبر قدیمی آرامگاه اوحدی مراغه ای نیز با یک سنگ قبر جدید و مربع‌شکل، تعویض شد.
در سال ۱۳۹۱ خورشیدی، شهرداری و میراث فرهنگی مراغه سه واحد مسکونیِ پیرامون این بنا را خریداری کردند تا فضای آن را گسترش دهد. در نتیجه، محوطه‌ی اطراف بنای مزبور از دو هزار متر مربع به بیش از شش هزار متر مربع، افزایش یافت.
ویژگی‌های آرامگاه مزبور و سنگ قبر قدیمی آن
آرامگاه اوحدی مراغه ای در میانه‌ی باغی سرسبز قرار دارد و نمای بیرونیِ آن چهارضلعی و به شکل مربع است. آرامگاه مزبور با استفاده از مصالحی همچون بتن آرمه ساخته شده و سطح آن به میزان سه پله از سطح باغ، بالاتر است. کفِ این آرامگاه با سنگ و کفِ باغ با بلوک‌های سیمانی پوشانده شده‌اند.
چنان‌که به قسمت بالایی آرامگاه مزبور بنگرید، متوجه می‌شوید که این قسمت از آرامگاه به صورت کج و متمایل به درون است. در واقع، چنین به نظر می‌رسد که اضلاع آرامگاه به صورت چسبیده قرار ندارند و از یکدیگر جدا هستند.
در شرح اضلاع آرامگاه می‌توان گفت که این اضلاع به صورت «دو بخشی» ایجاد شده‌اند که مابین دو ضلع مجاور هم، شکافی مستطیل‌شکل و یکنواخت مشاهده می‌شود. این شکاف از قسمت داخلیِ بنای مزبور، نمای بسیار زیبایی دارد. از این شکاف، برای وارد شدن به بنا استفاده می‌کنند. در واقع، هر چهار ضلع آرامگاه، باز است و در ورودی ندارد.
در قسمتِ داخلی بنای مزبور و روی دیوار شمالی آن، نام اوحدی و تاریخ درگذشت او نگاشته شده است. به جز این در هیچ‌کدام از دیواره‌های این بنا آرایه و تزئینی مشاهده نمی‌شود.
با این وجود، در محوطه‌ی اطراف این آرامگاه، یک سنگ مزار قدیمی و سنگ‌تراشه‌هایی به شکل شیر وجود دارند. گمان می‌رود که این سنگ‌تراشه‌ها از گذشته در محوطه وجود داشته‌اند و پس از ساخت آرامگاه، نظمی به آنها داده شده است.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، در این آرامگاه یک سنگ قبر قدیمی، بدون ویژگی‌های برجسته به چشم می‌خورد. این سنگ قبر رسوبیِ سرخ‌رنگ، در حدود ۹۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد. بر روی آن، سنگ‌نوشته‌هایی به زبان عربی با خط ثلث مشاهده می‌شود که نمای زیبایی به آن بخشیده است.
با وجود این‌که آسیب زیادی به این سنگ قدیمی وارد شده است، اما آرایه‌های هندسی و مقرنس‌کاری‌های زیبای آن هنوز به طور کامل از بین نرفته‌اند. برخی از صاحب‌نظران اظهار می‌کنند که این سنگ قبر هم اکنون به موزه انتقال یافته است، اما گویی هنوز در داخل آرامگاه از آن نگهداری می‌شود.
موزه ایلخانیان در مجاورت آرامگاه اوحدی مراغه ای
شهر مراغه در دوره ایلخانیان یا حکومت مغول‌ها، شهر بسیار مهمی به شمار می‌رفت. در سال 1357، موزه‌ای به نام «موزه ایلخانیان مراغه» در این شهر بر پا شد که اشیای به نمایش درآمده در آن، مربوط به دوره‌ی ایلخانی هستند. این موزه، یک در ورودی دارد که به عنوان در مشترک با آرامگاه اوحدی مراغه ای استفاده می‌شود.
در موزه‌ی مزبور اشیای متعددی وجود دارند که برخی از آنها عبارتند از:
- سکه‌های ایلخانی، سنگ مزارها، ظرف‌های سفالی و شیشه‌ای و نمونه‌های دیگر.
به جهت نمایش اشیای مربوط به دوره ایلخانی، این موزه را موزه‌ی تخصصی ایلخانی می‌نامند.
بازدید از این آرامگاه را در فهرست بازدیدهای خود از مراغه بگنجانید
آرامگاه اوحدی مراغه ای ساختمانی بسیار زیباست که در عین سادگی، خصوصیات جالب توجهی دارد. به همین سبب، گردشگران داخلی و خارجی ضمن سفر خود به مراغه با تورهای داخلی، بازدید از این آرامگاه را در برنامه خود قرار می‌دهند. دستی بر ایران قصد دارد ضمن معرفی بنای مزبور و سایر جاذبه‌های گردشگری مراغه، شما را به شکل مؤثرتری با گردشگری مسئولانه آشنا کند.
آرامگاه اوحدی مراغه ای کجاست؟
آرامگاه اوحدی مراغه‌ای در استان آذربایجان شرقی، شهر مراغه، خیابان دانشسرا (شهید مصطفی خمینی) و روبه‌روی بیمارستان سینا قرار دارد. موقعیت مکانی دقیق این آرامگاه را در زیر مشاهده می‌کنید:
پرسش‌های متداول درباره آرامگاه اوحدی مراغه ای
برای پیدا کردن پاسخ سایر سوالهایتان می‌توانید با ما از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست در ارتباط باشید. ما در اسرع وقت به سوال‌های شما پاسخ خواهیم داد.
آرامگاه اوحدی مراغه ای محل دفن چه شخصیتی است؟
این مقبره محل دفن رکن‌الدین ابوالحسن مراغی مشهور به اوحدی مراغه‌ای، عارف و شاعر پارسی‌گوی مشهور دوره‌ی ایلخانی است که مثنوی معروف جام جم به او تعلق دارد.
تاریخچه آرامگاه اوحدی مراغه ای به چه صورت بوده است؟
در گذشته، در مکان فعلی این آرامگاه، فقط یک سنگ قبر قدیمی متعلق به رکن‌الدین اوحدی وجود داشت. کمیته‌ای این مقبره را در سال ۱۳۵۲ خورشیدی بازسازی کرد. در وسط باغ، گنبد زیبایی از بتن به‌جای آرامگاه قبلی ساخته و سنگ مقبره قبلی به موزه‌ی کنار آرامگاه منتقل شد. آرامگاه اوحدی مراغه ای در ۳۰بهمن۱۳۸۶ به ثبت ملی رسید.
معماری آرامگاه اوحدی مراغه ای چگونه است؟
مقبره‌ی اوحدی مراغه ای و همچنین موزه‌ی آن، سازه‌ای مدرن و بتنی دارند. انجمن آثار ملی ایران، این سازه را در فاصلهی سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۷ خورشیدی روی مزار قرار داده است. مقبره شکلی مربعی دارد و روی سکویی بنا شده است. سطح آن حدود سه پله از سطح باغ بالاتر است و کف آن سنگ‌فرش دارد. محوطه‌ی باغ نیز با بلوک‌های سیمانی فرش شده است.
ویژگی‌های گردشگری آرامگاه اوحدی مراغه ای کدام‌اند؟
مقبره‌ی اوحدی مراغه‌ای در باغی متعلق به فرقه‌ای از اهل حق مراغه قرار دارد. در زمان بازسازی این مقبره، محوطه‌سازی و ساخت كتابخانه نیز انجام شد. در جوار این آرامگاه، مقبره‌ی دیگری متعلق به پیری به نام سرخوش بیگ وجود دارد كه هم‌زمان با اوحدی می‌زیسته است. در محوطه‌ی آرامگاه، موزه‌ی ایلخانیان مراغه نیز واقع شده است که آثار ارزشمندی از انواع سفال و کاشی، مجموعهی کاملی از سکه‌های ایلخانیان و انواع اشیای شیشه‌ای، فلزی و تعدادی نسخ خطی را در خود جای داده است.
