بنا بر گزارش "دستی بر ایران" و به نقل از سایت "ایمن سبز"، اتیلن گلایکول یک ماده شیمیایی و حلال است که رنگ و بوی خاصی ندارد. استفاده در صنایع نساجی و پلاستیک باعث شده تا خرید اتیل گلایکول در سال های اخیر رونق بسیاری داشته باشد.
فرمول اتیل گلایکول به چه صورت است؟
فرمول شیمیایی اتیل گلایکول به صورت HOCH2CH2OH است و ساختار شیمیایی آن در شکل زیر قابل مشاهده است.
اتیلن گلایکول چیست؟
اتیلن گلایکول حلالی بی رنگ و بی بوست که فراریت و گرانروی پایینی دارد.
این ماده در آب و هر مایع آلی حل می‌شود. اتیلن گلیکول با توجه به ساختار شیمیایی که دارد می‌تواند به عنوان یک واسطه در طیف گسترده ای از واکنش ها، به ویژه سنتز رزین‌ها، استفاده شود. اساس بسیاری از کاربردهای اتیلن گلایکول، واکنش پذیری و انحلال پذیری آن است.
اتیل گلیکول معمولاً به عنوان ماده اولیه‌ی مایعات ضد یخ استفاده می شود؛ زیرا این ماده توانایی بسیار بالایی در کاهش نقطه انجماد آب دارد.
علاوه بر آن، اتیلن گلایکول در مایع ترمز هیدرولیک، به عنوان یک مرطوب کننده صنعتی، به عنوان یک ماده تشکیل دهنده کندانسورهای الکترولیتی، به عنوان حلال در صنایع رنگ و پلاستیک، در فرمولاسیون جوهر چاپگرها و و جوهر خودکار، به عنوان یک عامل نرم کننده برای سلفون و در سنتز مواد منفجره ایمنی، نرم کننده ها، الیاف مصنوعی و موم های مصنوعی نیز کاربرد دارد.
اتیل چیست؟
گروه اتیل، استخلاف آلکیلی از اتان با فرمول شیمیایی CH2CH3 است. این گروه آلکیلی معمولاً با نماد Et نشان داده می‌شود.
گلایکول چیست؟
گلیکول به دسته ای از الکل ها اطلاق می شود که در آنها دو گروه عاملی هیدروکسیل به کربن های مجاور متصل شده اند. نام علمی این ترکیبات دیول یا دی‌ال است و معمولا در محیط‌های خنک کننده و ضد یخ ها مورد استفاده قرار می گیرند، زیرا نقطه انجماد آنها 10- تا 15- کمتر از نقطه انجماد آب است.
روش تولید اتیل گلایکول
روش‌های زیادی برای تولید اتیل گلایکول موجود است که در ادامه به دو مورد از کاربردی‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:
- فرآیند کربنات اتیلن: در این روش، اکسید اتیلن در واکنش با دی اکسید کربن به ماده واسطه‌ی اتیلن کربنات تبدیل می‌شود که با آب هیدرولیز شده و اتیلن گلیکول به دست می‌آید. این فرآیند در دهه 1970 مورد استفاده قرار گرفت، اما این فرآیند بعدا با دیگر فرآیندها جایگزین شد.
- اتیلن گلیکول از اتیلن (اتن) از طریق اکسید اتیلن واسطه تولید می شود. اتیلن اکسید با آب واکنش می دهد و اتیلن گلیکول را مطابق معادله شیمیایی تولید می کند:
C2H4O + H2O → HO−CH2CH2−OH
فرق بین اتیل گلایکول، اتیل استات و بوتیل گلیکول چیست؟
اتیل استات، گروه اتیل متصل به گروه استات بوده و دارای ساختار شیمیایی CH3COOC2H5 است.
همانطور که مشاهده می‌شود، اتیل استات، به جای گروه گلایکول، دارای گروه استات در ساختار خود است. این ماده، حلالی ناقطبی و بی رنگ است و بر خلاف اتیل گلایکول، به میزان ناچیز در آب حل می‌شود.
بوتیل گلایکول با ساختار شیمایی C4H9OCH2CH2OH، حلالی آلی و بسیار قوی است که یگ گروه CH2، بیشتر از اتیل گلایکول در ساختار خود دارد. بوتیل گلایکول هم در فاز آلی و هم در فاز آبی، قابلیت حل شدن دارد.
خطرات اتیل گلایکول
قرار گرفتن انسان در معرض اتیلن گلیکول غلیظ، ممکن است سه مرحله از آسیب را به همراه داشته باشد:
- اختلال در سیستم عصبی مرکزی
- اثرات قلبی ریوی
- و آسیب کلیوی
قرار گرفتن در معرض این حلال در سطوح پایین به مدت حدود یک ماه، تنها تحریک گلو و دستگاه تنفسی فوقانی را به همراه خواهد داشت. همچنین این ماده، سرطان‌زا نبوده و خطری در این زمینه ایجاد نمی‌کند.
موارد ایمنی اتیل گلیکول
در هنگام کار با اتیل گلایکول، بهتر است از وسایل محافظت شخصی مانند عینک و دستکش استفاده کنید. همچنین توصیه می‌شود که در محیطی با تهویه‌ی مناسب با این ماده کار کنید تا بخارات آن باعث تحریک سیستم تنفسی نشود.
خرید اتیل گلایکول
بازار اتیل گلایکول به دلیل استفاده در صنایع نساجی و پلاستیک، به طور متوسط در حال رشد کردن است، زیرا صنایع نساجی و پلاستیک، تقاضای بالایی برای پلی اتیلن و پلی استر دارند.
صنعت رو به رشد پلاستیک، تقاضا برای کاربردهای پلی اتیلن را افزایش داده و به نوبه خود باعث افزایش تقاضا برای اتیل گلایکول شده است.
نوآوری‌ها و پیشرفت‌ها در پلی اتیلن دوستدار محیط زیست، فرصت‌هایی را برای توسعه تولید اتیل گلایکول فراهم کرده است.
انتظار می‌رود آمریکای شمالی، اروپا و آسیا در آینده نزدیک شاهد تقاضای بالایی برای اتیلن گلایکول به منظور تولید پلی اتیلن‌ها باشند.
اندازه بازار اتیل گلایکول در سال 2017، 27901 کیلوتن تخمین زده شده و پیش بینی می‌شود تا سال 2022، این عدد به 33191 کیلوتن برسد.
منبع: imansabz
