«جنگل ابر» یکی از جاهای دیدنی شاهرود است که در استان سمنان قرار دارد. از لحاظ تاریخی، این جنگل قدمتی چند میلیون ساله دارد و از بقایای «جنگل‌های هیرکانی» با درختان بسیار بلند است. وجود مه متراکمی که به سطح زمین نزدیک است و مانند اقیانوسی از ابر بر روی درختان دیده می‌شود، جذابیتی کم‌نظیر به این منطقه می‌بخشد. جنگل ابر در مرز استان سمنان و استان گلستان قرار دارد و مناظر خیره‌‌کننده‌ی آن هر گردشگری را سر شوق می‌آورد.
جنگل ابر کجاست؟
جنگل ابر سمنان در ۴۰کیلومتری شمال شرقی شهر شاهرود و در ۱۲کیلومتری روستای ابر قرار دارد. موقعیت مکانی دقیق این جنگل و روستای نزدیک به آن را در نقشه زیر مشاهده می‌کنید:
مسیر دسترسی به جنگل ابر؛ وضعیت جاده
دسترسی به جنگل ابر از شهر شاهرود امکان‌پذیر است و برای رفتن به این جنگل، باید از شاهرود به‌سمت بسطام بروید. فاصله شاهرود تا بسطام حدود ۴ کیلومتر است. پس از بسطام، باید ۱۸ کیلومتر در جاده شاهرود – آزادشهر رانندگی کنید تا به روستای ابر برسید. روستای ابر در ۱۲کیلومتری جنگل قرار دارد. تا اینجای مسیر، وضعیت جاده و آب‌وهوا از ثبات مطلوبی برخوردار است. پس از عبور از روستا، تابلوهای راهنما مسیر رسیدن به جنگل ابر شاهرود را به شما نشان می‌دهند .
بهترین زمان سفر به جنگل ابر
بهترین زمان برای رفتن به این جنگل زیبا و گشت‌و‌گذار در طبیعت بکر آن، اواسط بهار تا اوایل پاییز است. البته در ماه‌های دیگر سال هم می‌شود به آنجا رفت؛ اما در فصل سرما لازم است تجهیزات کامل و لباس گرم همراهتان باشد تا در سرما و باران به مشکل نخورید.
تاریخ شکل‌گیری جنگل ابر
جنگل ابر متعلق به آغاز عهد ژوراسیک است و قدمت آن را ۴۰میلیون سال تخمین می‌زنند. این جنگل، بقایای درختان هیرکانی در عصر سوم زمین‌شناسی است و حدود ۳۵هزار هکتار مساحت دارد. شهرت این منطقه و دلیل اصلی نام‌گذاری جنگل ابر سمنان، وجود ابرهای متراکم نزدیک به سطح زمین است که مانند اقیانوسی از ابر بر روی درختان دیده می‌شوند و منظره‌ای کم‌نظیر دارند. در ادامه، درباره‌ی دلایل این پدیده شرح داده‌ایم.
دلایل نزدیک بودن ابرها به زمین
قرارگیری ابرهای غلیظ و متراکم جنگل ابر در ارتفاع پایین، چند دلیل جغرافیایی و اقلیمی دارد:
- این جنگل، در محل تلاقی دو ناحیه‌ی مختلف آبوهوایی قرار گرفته است که فشار هوای متفاوتی دارند. «دشت گرگان» در منطقه‌ی کم فشار و «ابرها» در ناحیه‌ی پر فشار قرار دارند. تلاقی آنها، جنگل زیبای ابر را به وجود آورده است.
- توپوگرافی منطقه و شکل زمین، به‌ویژه کوه‌ها، تأثیر بسزایی بر تشکیل ابرها دارد. وزش بادهای مرطوب به‌سمت این ارتفاعات، باعث ایجاد پدیده‌های جوی می‌شود که ابرها را در سطح پایین ایجاد می‌کنند.
- ارتفاع زیاد جنگل ابر در بلندای منطقه البرز شرقی، عامل کاهش فشار هوا و دماست. این تغییرات جوی موجب می‌شود ابرها به‌سمت پایین حرکت کنند و در نزدیکی سطح زمین بمانند.
- رطوبت متراکم و انبوه این منطقه نیز سبب تشکیل ابرها می‌شود.
دیدنی‌های جنگل ابر
جای‌جای این جنگل زیبا با ابرهای انبوه یا منظره تابش نور از میان درختان، فضایی رؤیایی دارد. برخی دیدنی‌های خاص آن عبارت‌اند از:
- دالان بهشت: مسیری تماشایی و پوشیده از درختان درهم‌تنده؛
- آبشار آلوچال؛
- آبشار شُرشُر؛
- چشمه شاه‌پسند و بیش از ۳۰ چشمه زیبا و دیدنی دیگر؛
- قلعه ماران؛
- روستای ابر و روستای شیرین‌آباد.
عکس جنگل ابر شاهرود
امکانات رفاهی جنگل ابر شاهرود
اگر برای طبیعت‌گردی در جنگل ابر برنامه‌ریزی می‌کنید، در جریان باشید که امکانات رفاهی متعددی در آنجا خواهید یافت:
- اقامتگاه‌های متنوع در نزدیکی جنگل ابر، شامل مهمان‌پذیرها و هتل‌ها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی شاهرود و روستاهای نزدیک به جنگل ابر؛
- امکان کمپینگ در مناطق مشخص‌شده‌ی جنگل و آلاچیق‌های متعدد، مناسب چادرزدن و پیک‌نیک؛
- مسیرهای پیاده‌روی متعدد برای کوه‌پیمایی در جنگل ابر؛
- مسیر دوچرخه‌سواری؛
- پارکینگ خودرو به‌منظور دسترسی آسان‌تر به جنگل؛
- رستوران، غذاخوری، کافه‌‌های اطراف جنگل ابر در شهر شاهرود و روستاهای نزدیک و مسیر جنگل؛
- سرویس بهداشتی و آب آشامیدنی در نقاط مختلف جنگل.
ویژگی‌های طبیعی جنگل ابر شاهرود
قرارگیری جنگل ابر شاهرود در مرز منطقه‌ی «نیمه‌بیابانی و جنگلی» ویژگی طبیعی اصلی آن است. جنگل مزبور که در رشته کوه البرز پدید آمده است، با این ویژگی به یکی از گنجینه‌های زیستی ایران تبدیل شده است؛ به‌خصوص که در ارتفاع زیادی از سطح دریا قرار دارد.
ارتفاع و موقعیت قرارگیری جنگل باعث شده است در سال، ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلی‌متر بارندگی داشته باشد. حداکثر دمای آنجا نیز ۲۰ درجه سانتی‌گراد و حداقل دمای آن ۶ درجه سانتی‌گراد است. ویژگی‌های آبوهوایی و بارش فراوان باران در طول سال، باعث به وجود آمدن زیست‌بومی کم‌نظیر و طبیعتی تماشایی با پوشش گیاهی خاص و انواع چشمه‌های زیبا شده است.
گفتنی است که در سال ۱۳۸۹، «سازمان میراث فرهنگی و گردشگری» این جنگل را به‌عنوان «میراث طبیعی» انتخاب کرد و پس از آن، جنگل ابر یکی از مناطق حفاظت‌شده ایران به شمار می‌رود.
پوشش گیاهی جنگل ابر
بیش از ۸۰ نوع گیاه مختلف را در این جنگل شناسایی کرده‌اند که برخی از آنها عبارت‌اند از:
- راش، بلوط، ممرز افرا، شیردار، توسکا، آزاد داغداغان، گونه‌های کلاه میر حسن، چوبک، اسپرس، دم روباهی، آویشن، شبدر، نارون، بارانک، سرخدار ، و اورس.
این جنگل شگفت‌انگیز دارای «درختان اورس» است که روی زمین می‌خزند و از این حیث زیبایی خاصی دارند. گفتنی است تنوع زیستی جنگل ابر شاهرود، به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و رطوبت زیاد آن کم‌نظیر است.
گونه‌های جانوری جنگل ابر
به‌دلیل بکربودن بخش‌های گسترده‌ای از جنگل ابر، گونه‌های جانوری پرشماری در آن زندگی می‌کنند؛ ازجمله:
- خرس قهوه‌ای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش، بز، شوکا، مار، کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته، و قرقاول.
شرایط رفتن به جنگل ابر
پیش از سفر، وضعیت آب‌وهوا را بررسی کنید تا از تغییرات جوی احتمالی باخبر باشید. با توجه به مه غلیظ جنگل، باید تجهیزات کوهنوردی با خود ببرید. همچنین، لازم است لباس گرم، آب آشامیدنی و مواد غذایی به همراه داشته باشید.
اگر در زمینه‌ی طبیعت‌گردی تجربه‌ی کافی ندارید، بهتر است به همراه تور یا راهنمایان محلی به این جنگل سفر کنید. در هنگام گشت‌زنی در جنگل، به‌هیچ‌وجه از راهنما و گروه خود جدا نشوید. در مدتی که در جنگل به سر می‌برید، مراقب حیوانات وحشی باشید. اگر آتش روشن کردید، قبل از رفتن، از خاموش‌‌شدن آن مطمئن شوید.
بازدید از جنگل ابر شاهرود را از دست ندهید
یکی از مناطق جنگلی بکر و پرقدمت ایران در رشته‌کوه‌های البرز، جنگل ابر شاهرود در مرز استان‌های سمنان و گلستان است که ۳۵هزار هکتار مساحت دارد. تپه‌های سرسبز، دره‌های عمیق و چشمه‌های زلال این جنگل تجربه‌ای متفاوت از طبیعت‌گردی را برای گردشگران فراهم می‌آورد.
توصیه‌ی ما این است که از طریق تورهای داخلی و همچنین به همراه خانواده، از جاذبه‌های گردشگری شاهرود دیدن کنید. اگر زمان کافی دارید، به بازدید از دیگر مناطق گردشگری نزدیک به جنگل ابر، مانند باغ شغالی و پارک ملی گلستان نیز بروید.
«دستی بر ایران» توصیه می‌کند که بازدید از روستای زیبای ابر را نیز در برنامه خود بگنجانید و منشور گردشگری مسئولانه را مد نظر قرار دهید. در بازدید از مناظر طبیعی جنگل از آزاردادن حیوانات، شکار آنها و نوشتن یادگاری بر روی درختان خودداری کنید. به بیانی دیگر، از این گنجینه‌های طبیعی به بهترین شکل محافظت کنید.
پرسش‌های متداول درباره جنگل ابر شاهرود
اگر پاسخ پرسش‌های خود را در اینجا پیدا نکردید، از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست، سؤال‌هایتان را با ما در میان بگذارید. ما در زمانی کوتاه به شما پاسخ خواهیم داد.
قدمت جنگل ابر به چه دورانی برمی‌گردد؟
جنگل ابر یکی از قدیمی‌ترین جنگل‌های دنیا محسوب می‌شود که ۴۰میلیون سال قدمت دارد و متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی، یعنی عصر ژوراسیک است.
چرا جنگل ابر شاهرود را به این نام می‌شناسند؟
در این جنگل، ابرها آن‌قدر به درخت‌ها نزدیک‌اند که به‌نظر می‌رسد جنگل روی ابرها سوار است. این جنگل در منطقه‌ای قرار دارد که محل تلاقی دو اقلیم آبوهوایی متفاوت دشت گرگان و منطقه‌ی ابر است. همین موقعیت، اقیانوسی از ابر را بر فراز جنگل شناور کرده است.
جنگل ابر در کدام شهر است؟
این جنگل زیبا و تماشایی در استان سمنان قرار گرفته و جزو شهر شاهرود است. نزدیک‌ترین روستا به آن نیز روستای ابر نام دارد.
فاصله مشهد تا جنگل ابر چقدر است؟
مسیر مشهد به جنگل ابر سمنان، حدود ۳۲۰ کیلومتر است. بسته به وسیله نقلیه‌ای که انتخاب می‌کنید، زمان پیمودن این مسافت متفاوت خواهد بود؛ اما با خودروی شخصی بین ۴ تا ۵ ساعت طول می‌کشد.
فاصله گرگان تا جنگل ابر چقدر است؟
مسیر گرگان به جنگل ابر شاهرود حدود ۲۴۰ تا ۲۸۰ کیلومتر است. شما می‌توانید از گرگان یا گنبدکاووس با اتوبوس‌های بین‌شهری به شاهرود بروید و از آنجا با تاکسی یا خودروهای کرایه‌ای، خود را به جنگل ابر برسانید.
