پونه گیاهی معطر و از خانواده‌ی نعناع است. به طور معمول، این گیاه در خاک‌های مرطوب رشد میکند. نوع کوهی آن مرغوب‌تر است و خواص بیشتری دارد؛ اما مرغوب‌ترین نوع این دسته از گیاهان دارویی، پونه‌ای است که در کنار چشمه‌ها یا جویبارها رشد میکند. پونه به‌قدری معطر است که بوی آن در فضای خانه به‌راحتی حس می‌شود و استفاده از آن برای دورکردن حشرات موذی مؤثر است.
خواص و کاربردهای گیاه دارویی پونه
پونه گیاهی مفید با کاربردهای بسیار است. در اینجا با برخی از آنها آشنا می‌شویم:
دارویی برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا
گیاه پونه مقدار قابل توجهی منتول دارد. منتول ماده‌ای خلط‌آور است و سرماخوردگی را درمان میکند. این ماده علائم سرماخوردگی را بهبود می‌بخشد:
- عطسه
- آبریزش بینی
- آبریزی چشم
- سردرد
- گلودرد
اگر هنگام سرماخوردگی دچار تنگی نفس شدید، از بخور این گیاه استفاده کنید. البته توجه داشته باشید که مقدار مصرف پونه باید متعادل باشد و زیاده‌روی در مصرف آن توصیه نمی‌شود. همچنین، برای درمان سرماخوردگی مصرف ده گرم از جوهر یا عصاره‌ی پونه اثربخش است.
پونه، دارویی مناسب برای هضم غذا و تسکین درد معده
از دیرباز در طب سنتی ایران، از گیاه پونه برای درمان مشکلات گوارشی استفاده می‌شده است. این گیاه دارویی سنتی به کاهش درد معده کمک میکند. اگر دچار مشکلات گوارشی زیر هستید، از دمنوش پونه برای رفع آن استفاده کنید:
- درد معده
- نفخ
- اسپاسم معده
- ترش کردن
گیاهی ضد اسهال
گاهی، افراد به‌دلیل مسمومیت، بیماری وبا یا بیماری‌های دیگر دچار اسهال شدید می‌شوند. طبق تحقیقات انجام‌شده در دانشگاه علوم‌پزشکی یاسوج، مصرف گیاه پونه به درمان اسهال کمک میکند و خاصیت ضد اسهالی دارد. در گذشته نیز از پونه‌های خودروی کنار رودخانه‌ها و جویبارها، برای تهیه‌ی عرق پونه و درمان اسهال استفاده می‌کردند.
گیاهی سرشار از کلسیم
گیاه دارویی پونه کلسیم زیادی دارد و به‌خصوص برای کودکان بسیار مفید است. افرادی که شرایط زیر را دارند، می‌توانند با مصرف پونه کلسیم ضروری بدنشان را تأمین کنند:
- افرادی که پوکی استخوان دارند
- افرادی که در معرض پوکی استخوان هستند
- خانم‌های یائسه
- کسانی که به شیر حساسیت دارند
- کسانی که طعم شیر را دوست ندارند.
این گیاه را خشک کنید، پودر آن را در ماست یا دوغ بریزید و از فواید آن بهره ببرید.
ضد دردهای مفصلی
یکی از ویژگی‌های بسیار جالب گیاه پونه، خاصیت بی‌حس‌کنندگی روغن آن است. معمولاً برای کاهش درد مفاصل از ماساژ روغن پونه استفاده می‌کنند. اگر دچار درد مفاصل هستید، روغن این گیاه را امتحان کنید. روغن پونه علاوه بر تسکین درد مفاصل، در درمان بیماری‌هایی نظیر روماتیسم و آرتروز نیز به‌میزان چشمگیری مؤثر است. در طب سنتی نیز برای درمان آرتروز و روماتیسم استفاده می‌شود.
آرام‌بخش و خواب‌آور
منتول موجود در گیاه پونه، علاوه بر کاهش اثر سرماخوردگی، برای کاهش سردرد و آرامش ذهن نیز کاربرد دارد. استفاده از ترکیب پونه و اسطوخودوس، به‌صورت دمنوش، برای داشتن خواب عمیق و آرامش ذهن مؤثر است. در گذشته برای درمان صرع و حملات عصبی ناشی از آن نیز از این گیاه استفاده می‌کردند.
کمک به کاهش دردهای قاعدگی و تنظیم چرخه‌ی آن
پونه به تنظیم هورمون‌های استروژن و پروژسترون کمک میکند. این دو هورمون در تنظیم چرخه‌ی قاعدگی مؤثر هستند. همچنین، مصرف دمنوش پونه در زمان قاعدگی، درد را تسکین می‌دهد؛ اما باعث افزایش خونریزی می‌شود و استفاده از آن برای شروع قاعدگی تأخیرافتاده توصیه شده است.
رفع کرم‌های روده
ترکیب پونه با عسل برای رفع کرم‌های روده کارگشاست.
درمان جوش و آکنه
گیاه پونه یک ضد باکتری قوی به‌شمار می‌رود که از آن برای رفع جوش و آکنه استفاده می‌شود.
ماسک این گیاه، از بروز جوش‌های چرکی جلوگیری میکند. عرق خالص این گیاه را بر روی دستمال کاغذی بریزید و روی صورت خود بگذارید تا جوش‌های پوستی شما از بین بروند. البته پیش از این کار مطمئن شوید که به گیاه پونه حساسیت ندارید تا دچار خارش پوستی نشوید.
آشنایی با طب سنتی ایرانی، آشنایی با بخشی از فرهنگ ماست
در دستی بر ایران، بر این باوریم که با شناخت کشورمان ایران و آشنایی با جنبه‌های مختلف فرهنگ و هویت ایرانی، می‌توانیم گامی بزرگ در ترویج هویت ملی خود برداریم. طب سنتی نیز بخشی از فرهنگ ناب ایرانی است.
هنگام سفر به شهرهای ایران، متوجه خواهید شد هر منطقه گیاهان دارویی خاصی دارد که مردم آنجا برای درمان بیماری‌ها و حفظ سلامتی خود از آنها استفاده می‌کنند. شما نیز با خرید از مردمان بومی هر منطقه، علاوه بر کمک به حفظ سلامتی خود و شناخت گیاهان دارویی، به اقتصاد مردم محلی کمک خواهید کرد.
گیاه دارویی پونه که از گیاهان تیره‌ی نعناع است، از پرمصرف‌ترین گیاهان دارویی ایران است که استفاده از آن در طب سنتی فراوان بوده است. این گیاه را خشک کنید، پودر آن را در ماست یا دوغ بریزید و از فواید آن بهره ببرید.
پرسش‌های متداول درباره پونه
برای پیدا کردن پاسخ سایر سوال‌هایتان می‌توانید با ما از طریق بخش دیدگاه‌های همین پست در ارتباط باشید. ما در اسرع وقت به سوال‌های شما پاسخ خواهیم داد.
کدام نوع از پونه مرغوب‌تر است؟
پونه‌های کوهی، به‌خصوص آنها که در کنار چشمه‌ها و جویبارها می‌رویند؛ مرغوب‌تر و پرخاصیت‌تر هستند.
از روغن پونه با چه هدفی استفاده می‌شود؟
چون این روغن خاصیت بی‌حس‌کنندگی دارد، از ماساژ با آن برای تسکین درد مفاصل استفاده می‌شود.
گیاه پونه چطور در درمان سرماخوردگی مفید است؟
گیاه پونه دارای مقادیری منتول است که باعث می‌شود در تسکین نشانه‌ها و درمان سرماخوردگی مفید باشد.
