دیدنی های قزوین؛ شهری با تپه‌های باستانی برجسته و جاذبه‌های متنوع

جاهای دیدنی قزوین در داخل و خارج از این شهر باستانی قرار دارند. برخی از آنها آثار باستانی و برخی دیگر دیدنی های طبیعی شهر هستند. در اینجا به معرفی برجسته ترین جاذبه های این شهر می پردازیم.

قزوین یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران است. تا آن جا که در چند منبع تاریخی ذکر شده است، خیابان سپه شهر قزوین، اولین خیابان ایران محسوب می شود. همین موضوع میزان اهمیت این شهر را نشان می دهد. قزوین در دوره ای از تاریخ پایتخت ایران بوده است و باغ ها و بناهای تاریخی بسیاری در آن دیده می شود.

بازار سنتی این شهر به همراه تیمچه ها و سراهای آن نیز یکی از جاذبه های شهر است. شیرینی های قزوین نیز طرفداران بسیاری دارد. البته طبیعت اطراف این شهر نیز بسیار شگفت انگیز است. تمامی این موارد و بسیاری دیگر هستند که جاذبه های گردشگری قزوین را تشکیل می دهند.

جاهای دیدنی قزوین؛ داخل شهر

در اینجا به ذکر دیدنی های قزوین می پردازیم که اکثر آنها در داخل این شهر قرار گرفته اند:

کاخ چهلستون قزوین

این اثر تاریخی یکی از آثار تاریخی برجسته و نیز از دیدنی های قزوین به شمار می‌رود که در دوره صفویه ساخته شده است. این کاخ به نوعی نماد شهر می باشد. در زمان شاه تهماسب صفوی که قزوین پایتخت ایران بود، کاخ چهلستون ساخته شد و سپس با الهام از این کاخ، کاخ چهلستون اصفهان ساخته شده است. کاخ چهلستون از جاهای دیدنی قزوین است که در میدان آزادی یا همان سبزه میدان قرار دارد.

موزه شهر قزوین

این موزه نیز در میدان آزادی یا سبزه میدان واقع شده است و در بخش شرقی باغ و عمارت چهلستون قرار دارد. در این موزه، می توانید با یافته های باستان شناختی دوران پیش از تاریخ، دوران تاریخی و دوران اسلامی شهر قزوین آشنا شوید. آشنایی با این یافته ها است که شما را بیشتر با جاذبه های تاریخی قزوین آشنا می کند.

بازار بزرگ قزوین و سرای سعدالسلطنه

بازار بزرگ این شهر یکی از زیباترین بازارهای ایرانی و نمادی از معماری هوشمندانه ایران می باشد. بازار قزوین مربوط به دوره صفویه و پس از آن است. این بازار بخش های گوناگونی همچون سرای سعدالسلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی (سرای شاه)، تیمچه‌‌های روباز و سر پوشیده و راسته قیصریه دارد.

بزرگترین مجموعه کاروانسرای درون شهری ایران کاروانسرای سعدالسلطنه بازار بزرگ است که از آثار دوره ناصرالدین شاه قاجار می باشد. این مجموعه یکی از بارزترین جاذبه های تاریخی قزوین به شمار می‌رود. مجموعه بازار این شهر در خیابان امام خمینی این شهر قرار دارد.

مسجد جامع قزوین

در حقیقت، مسجد جامع این شهر پیش از اسلام یک آتشکده بوده است و در دوران هارون‌الرشید عباسی ساخته شده است. این مسجد، مجموعه ای از معماری دوره‌های مختلف تاریخی را به نمایش می گذارد که در آن آثاری از دوره سلجوقی، صفوی و تا حدودی قاجار را می توان دید.

مسجد جامع قزوین یا مسجد عتیق از جاهای دیدنی قزوین است که در خیابان سپه یا خیابان شهدا قرار دارد و همه روزه قابل بازدید است.

مسجدالنبی

این مسجد متعلق به دوران فتحعلی شاه قاجار است. مسجد سلطانی یا مسجد نبی قزوین در خیابان امام خمینی، جنب بازار قزوین واقع شده است و بیانگر جنبه خاصی از زندگی روزمره مردم قزوین می باشد.

حمام قجر

حمام قجر بزرگترین و قدیمی‌ترین حمام‌ قزوین است که امروزه به موزه مردم شناسی تبدیل شده است. این حمام متعلق به دوره صفویه می باشد که توسط یکی از سرداران شاه عباس ساخته شده است. قدمت حمام قجر بیش از 400 سال است. در حمام قجر که خود از برجسته ترین دیدنی های قزوین است، می‌توانید سه بخش اقوام، آداب و رسوم و مشاغل را ببینید. این حمام در خیابان عبید زاکانی واقع شده است.

عمارت سردر عالی‌قاپو و خیابان سپه

این شهر در زمان شاه تهماسب صفوی، کاخی به نام عالی قاپو داشت که امروزه تنها سردر رفیعی از آن باقی مانده است. این سردر در نزدیکی خیابان سپه (شهدا) واقع شده است و حدود 500 سال قدمت دارد.

آب‌انبار سردار قزوین

آب انبار بزرگ سردار در خیابان راه‌آهن، واقع شده است و یکی از جاهای دیدنی قزوین و از بزرگترین آب انبارهای ایران می باشد. این آب انبار بنای آجری بزرگی متعلق به دوره صفویه است که هر بیننده ای را به وجد می آورد.

حسینیه امینی ها

این ساختمان در قرن 19 میلادی بنا شده و تالارهایی با ارسی‌های بسیار زیبا دارد که در زمان روضه خوانی با بلند کردن آن‌ها، هر سه تالار یکی می‌شوند و محوطه سرپوشیده بزرگ و آیینه‌کاری زیبایی تشکیل می‌دهند. همین زیبایی نفس گیر است که این بنا را به یکی از شاخص ترین جاذبه های گردشگری قزوین مبدل ساخته است.

در وسط سقف تالار بزرگ، یک چهلچراغ آویخته شده است. فرش‌های تالار نفیس و بسیار قدیمی هستند. معماران بنا در سردابه، یک شربت‌خانه و یک انبار ساخته‌اند.

دروازه درب کوشک

یکی از قدیمی ترین دروازه‌های قزوین، دروازه درب کوشک نام دارد. این دروازه به سمت الموت، رودبار، کوشک و شکارگاه ‌های شمال شهر باز می‌شده و یک ورودی با شکوه با قوس کلیل و نیم دایره دارد.

دروازه تهران

این جاذبه تاریخی که دروازه تهران قدیم یا دروازه قدیم تهران نام دارد، دروازه‌ ای تاریخی در ورودی جنوب شرقی شهر قزوین است که جاده تهران-قزوین از آنجا به این شهر متصل می‌شده است. این دروازه از شهر در برابر حملات و دزدی و غارت شهرهای دیگر محافظت می‌کرده ‌است.

در ابتدا، این دروازه در بیرون شهر ساخته شده بود، ولی هم اکنون به دلیل گسترش جمعیت، در درون شهر قرار گرفته است و یکی از جاذبه های تاریخی قزوین می باشد.

برج های دوگانه خرقان

این برج ها در 32 کیلومتری جنوب غربی شهر واقع شده اند. معماری برج های دوگانه خرقان به صورت حصاری استوانه‌ای است و در محوطه وسیعی به فاصله کمی از یکدیگر قرار گرفته‌‏اند و از بسیاری جهات به یکدیگر شباهت دارند، اما برج شرقی از برج غربی قدیمی‌‏تر است.

این بنا نخستین گنبد دو پوسته قرن 12 میلادی به شمار می‌‏رود و از این نظر حائز اهمیت است.

دژ های اسماعیلیه و قلعه الموت

اسماعیلیان دژهای متعددی در استان قزوین ساخته اند که بقایای برخی از آنها تا به امروز پابرجا هستند. از میان آنان میتوان به قلعه های لمسر، سمیران، میمون دژ و قلعه الموت اشاره کرد.

قلعه الموت که شناخته شده ترین آنهاست، در شمال روستای گازرخان، منطقه رودبار الموت، در حدود 104 کیلومتری شمال شرق شهر قزوین در دامنه رشته کوه البرز واقع شده است. قلعه الموت از شاخص ترین جاذبه های تاریخی قزوین می باشد.

این قلعه محل سکونت حسن صباح، رهبر سرشناس اسماعیلیان، و قرارگاه حکومتی وی بوده است. به دلیل معماری و شیوه ساخت این قلعه، تا زمان حمله مغول به ایران تسخیر ناپذیر باقی مانده بود. امروز نیز این فلعه از برجسته‌ترین جاهای دیدنی قزوین به شمار می‌رود.

جاذبه های طبیعی قزوین

در اینجا به ذکر آن دسته از جاذبه های گردشگری قزوین می پردازیم که در طبیعت اطراف این شهر قرار گرفته اند:

دریاچه اوان الموت

این دریاچه میان چهار روستای اوان، وربن، زواردشت و زرآباد شهر قزوین واقع شده است و بیش از هفتاد هزار متر مربع مساحت دارد. این دریاچه در ارتفاع هزار و هشتصد متری از سطح دریا واقع شده است. برآورد می شود دریاچه اوان حدود 500 سال پیش بر اثر لغزش زمین به وجود آمده باشد.

آبشار ورچر

این آبشار که از دیدنی های قزوین است، در 6 کیلومتری شرق روستای رزجرد قرار دارد. آبشار ورچر ارتفاعی بیش از 30 متر دارد و بین صخره های عظیم محصور شده است. این اثر زیبای طبیعت ایران، از جمله جاذبه های طبیعی قزوین می باشد.

ایوان سنگی نیاق

این اثر تاریخی در روستای نیاق از توابع قزوین واقع شده است و صخره ای نسبتاً مرتفع دارد که در دل این صخره حفره های بزرگی توسط تغییرات طبیعی ایجاد شده است. در داخل بعضی از حفره ها حوضچه هایی مستطیلی شکل وجود دارد که زمان بارندگی از آب باران پر می شوند.

دره گرما گلو

این دره در مسیر دسترسی به قلعه الموت قرار گرفته است و یک پل فلزی از روی آن عبور می کند. دره گرماگلو در ارتفاع 1770 متری از سطح دریا واقع شده و جهت آن شمال شرقی به جنوب غربی است. طول دره در حدود 600 متر است.

دره گرماگلو یکی از زیباترین جاهای دیدنی قزوین است که بازدید از آن به همگان توصیه می شود.

جغرافیای قزوین

طبیعت خاص این استان موجب شکل گیری جاذبه های گردشگری قزوین شده است. استان قزوین از بخش شمالی خود با استان گیلان، از سمت شرق با استان البرز، از سمت غرب با استان های زنجان و همدان و از بخش جنوبی با استان مرکزی همسایه است. این استان در دامنه های جنوبی کوه های البرز واقع شده است.

با توجه به موقعیت قرارگیری قزوین، این شهر نقش گذرگاهی برای ارتباط بین مرکز و غرب ایران بوده است. اهمیت این شهر تا آن جا بوده است که قزوین در زمان صفویه، به علت داشتن موقعیت جغرافیایی استراتژیک، به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد.

میانگین ارتفاع این استان از سطح دریا ۱۳۰۴ متر می باشد. با توجه به اینکه کوهستان البرز مرکزی و کوه های رامند خرقان این استان را محاصره کرده اند، آب و هوای قزوین سرد و کوهستانی است و میانگین دمای آن در طول سال 10 درجه سانتیگراد می باشد.

تیر و مرداد گرم ترین ماه های سال‌ و دی‌ و بهمن‌ سردترین‌ ماه ها از نظر هواشناسی در این شهر می باشند. کمترین مقدار سالانه دما دو درجه سانتی گراد و بیشترین متوسط سالانه دما هجده درجه سانتیگراد می باشد.

رطوبت نسبی هوا در این شهر به طور میانگین در طول ماههای زمستانی به بالاترین میزان می رسد و در فصل تابستان آب و هوایی گرم و خشک با حداقل رطوبت نسبی دارد.

باد سرد از سمت شمال غربی و شمال به سوی شهر قزوین می وزد و باد غالب این شهر محسوب می شود. میزان سالانه میانگین رطوبت نسبی در این شهر ۵۱ درصد است.

راه های ارتباطی متعددی برای دسترسی به قزوین وجود دارند. جالب است بدانید این شهر فرودگاه نیز دارد، اما دسترسی هوایی به این شهر امکان پذیر نیست زیرا فرودگاه فوق کاربری مسافربری ندارد.

برای دسترسی به قزوین می توانید از قطار مسافربری، اتوبوس و مینی بوس یا خودروی شخصی استفاده نمایید.

اگر از سمت تهران حرکت می کنید می توانید با قطار به ایستگاه راه آهن قزوین که در جنوب این شهر واقع شده است بروید و سپس با تاکسی خود را به مرکز شهر برسانید. ایستگاه اتوبوسرانی یا پایانه مسافربری قزوین در جنوب شهر واقع شده است، و تعداد زیادی تاکسی هم در آن وجود دارد که شما را به مرکز شهر می برد.

با خودروی شخصی از سمت تهران، می توانید وارد مسیر آزاد راه تهران – کرج – قزوین شوید و با دو الی سه ساعت رانندگی (بسته به میزان ترافیک) به این شهر برسید.

جمعیت و اقتصاد این شهر

بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹5، جمعیت استان قزوین 1273761 نفر بوده است.

از گذشته تا کنون واحدهای صنفی و صنعتی زیادی در این شهر فعال بوده اند و بخش عمده ی اقتصاد این شهر را تشکیل داده اند. به طوری که این سابقه به عصر صفوی باز می‌گردد. سپس در دوره معاصر اولین شهر صنعتی کشور (البرز) در قزوین و در سال ۱۳۴۶ ساخته شد. به طوری که در حال حاضر این استان هشت شهرک صنعتی دارد و با پروژه های در دست اجرا شهرک های جدید دیگری نیز به این تعداد اضافه می شوند.

شیرینی‌های سنتی و باقلوا به همراه خشکبار و میوه های تازه قزوین نیز بخش مهمی از سوغات این شهر را تشکیل می‌دهند.

صنایع دستی قزوین نیز میان گردشگران بسیار محبوب است. اما چندین دهه است که صنایع بسیاری همچون بلور و شیشه، فولادسازی، گالوانیزه، سرامیک و لوازم خانگی در این شهر راه اندازی شده است. از این رو، این شهر یکی از قطب های صنعتی ایران محسوب می شود.

تاریخ قزوین

صدها تپه باستانی با قدمت طولانی در قزوین وجود دارند که به طور مثال تپه سگزآباد نشان دهنده ۹۰۰۰ ساله یکجانشینی در این منطقه می باشد. به مرور این منطقه در زمان حکومت هریک از حاکمان مورد توجه قرار گرفته است. به طور مثال، در زمان حکومت مادها یکی از نقاط مهم کشور بوده و دژی موسوم به «ماگ بیتو» در بخش جنوب غربی این شهر و تحت امر شخصی به نام «هانا سیروکا» از امیران ماد بوده ‌است.

مورخان معتقدند بنای شهر کنونی را شاپور ذوالاکتاف، پادشاه ساسانی، ساخته و پس از گذشت سال ها در هر دوره پایگاه های نظامی و اقتصادی بیشتری در این شهر ایجاد شده اند.

امروزه آثار باستانی و به‌ویژه تپه‌های باستانی اعث شده‌اند که گردشگران بسیاری برای بازدید از جاهای دیدنی قزوین راهی این منطقه شوند.

نقشه قزوین